اباذر رجبی
صمد مبصر
مسعود احمدی
محسن بذر افشان
کیوان فتوحی
محمد عبدالهیان نوقابی
محمد رضا فتحی
عادل پدرام
مژده کاکویی نژاد
جواد محزونی
فردین خزائی
فرزین فروغی منش
طمراث البرزی
محسن آقائی زاده

بیماری ریزومانیا (ریشه ریشی) در بسیاری از مناطق چغندر کاری کشور از جمله استانهای فارس، خراسان و آذربایجان غربی شیوع پیدا کرده است. از آنجاییکه مبارزه با این بیماری خاکزاد کاری مشکل و بغرنج است، استفاده از ارقام مقاوم در مزارع آلوده از اهمیت ویژه ای برخوردار است.در این تحقیق، تعداد 22 رقم خارجی به همراه دو رقم شاهد مقاوم و یک رقم شاهد حساس از نظر مقاومت به این بیماری به مدت دو سال (1393-94) در قالب دو آزمایش 12 و 16 رقمی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در چهار منطقه با آلودگی طبیعی (مشهد، شیراز، میاندوآب و قزوین)مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر آزمایش، صفات کمی و کیفی پس از برداشت آزمایشات اندازه گیری شد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها و مقایسه عملکرد شکر، ارقام مناسب شناسایی شد. در آزمایش 12 رقمی، ارقام شماره 7 (3K427 با نام جدید Fresia) و 8 (3K430 با نام جدید Toleranza) نسبت به هر دو رقم شاهد مقاوم توس و لودوینا برتری داشته و به عنوان ارقام برتر و پایدار شناخته شدند و ارقام شماره 3 (SY Robustus) و 4 (Rivolta) از پایداری متوسطی برخوردار بودند. در آزمایش 16 رقمی، ارقام شماره 3 (4K521 با نام جدید Lammia)، 4 (4K522 با نام جدید Shanea) و 6 (Kuhn 37 با نام جدید Rosayas) نسبت به هر دو رقم شاهد مقاوم برتری داشته و به عنوان ارقام برتر و پایدار شناخته می شوند. ارقام شماره 2 (4K523 با نام جدید Hadiya) و 14 (Biji) نیز از پایداری متوسطی برخوردار بودند. پنج رقم پایدار مذکور که نسبت به ارقام شاهد مقاوم نیز برتری دارند برای کشت در مناطق آلوده مشهد، شیراز، میاندوآب و قزوین قابل توصیه هستند.واژه های کلیدی: ارقام، چغندر قند، مقاومت، ریزومانیا، BNYVV