تاثیر فرمولاسیون های گوگرد بر آفات و عوامل بیماری زای پنبه

به منظور بررسی تاثیر تیمارهای شیمیایی مختلف بر میکوفلور بذر، پس از جمع آوری نمونه های وش از مزارع تولید کننده بذر سوپر الیت در منطقه ورامین و انجام عملیات جین زنی، حدود چهارصد عدد بذر کرکدار برای بررسی میکوفلورجداا شد و حدود پنج هزار عدد بذر دیگر به منظور کرک گیری به مدت یک دقیقه با اسید سولفوریک 98 درصد تیمار، سپس با آب شستشو داده و جهت خشک شدن، برروی یک سطح صاف و تمیز پهن گردیدند. حدود چهار صد عدد بذر دلینته جدا شد و از مابقی بذرها، هر چهار صد عدد بذر برای انجام یک نوع تیمار شییمیایی، مورد استفاده قرار گرفتند. تیمارهای شیمیایی شامل آغشته سازی بذر با کومولوس، کاربوکسین-تیرام و گاچو، کومولوس و گاچو، کاربوکسیین-تیرام و لاروین، کاربوکسیین-تیرام و کومولوس، کاربوکسییین-تیرام و گل گوگرد، گل گوگرد وگاچو، گل گوگرد و لاروین، گل گوگرد و کومولوس و لاروین بود. در مرحله بعد از هر یک از 400گروه فوق، 400 عدد بذر کامل )طبیعی(، 400 عدد پوسته بذر و 400 عدد جنین بذر در تشتک های جداگانه حاوی محیط عصاره سیب زمینی آگار کشت و در انکوباتور در دمای 21 درجه سانتی گراد نگه داری شدند. برای بررسی نقش تیمارها در کاهش آلودگی های قارچی بذرزاد گیاه چه، به ازای هر تیمار، 400 عدد بذر کامل درون گلدان های کوچک مجزا حاوی ماسه ساحلی سترون کاشته و در دمای21 درجه سانتی گراد نگه داری و با آب سترون آبیاری شدند. پس از گذشت دو هفته و رویش گیاه چه ها، آن دسته از گیاهانی که علایم بیماری داشتند، از گلدان ها ی کوچک بیرون آورده و پس ازشست شوی اولیه با آب، قطعات کوچکی از بافت آلوده انتخاب وپس از ضد عفونی سطحی با محلول هیپوکلریت سیدیم بر روی محیط عصاره سیب زمینی آگار حاوی آنتی بیوتیک کشت شدند. در صورت نروییدن برخی از بذرها، کل بذر، پس از طی مراحل ضدعدونی سطحی، کشت داده شد.به منظور بررسی اثر حشره کش های لاروین،گاچو و قارچ کش های کاربندازیم، کاربوکسین تیرام و بایتان به تنهایی یا مخلوط با هم به روش تیمار بذر بر جوانه زنی و رویش بذر، ریشه زایی و حفاظت گیاه چه،بذر پنبه باغلظت های مختلف حشره کش و قارچ کش تیمار ودر تشتک پتری، گلدان و مزرعه با آلودگی طبیعی به عوامل مرگ گیاه چه کاشته شدند. درصد و سرعت جوانه زنی، درصد سبز، درصد مرگ گیاه چه، ارتفاع گیاه چه،طول ریشه اصلی وتعداد ریشه های فرعی غیر طبیعی اندازه گیری شدند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن و برنامه آماری MSTATC صورت گرفت. شناسایی جدایه های قارچی به دست آمده بر اساس ویژگی های مورفولوژیک انجام شد. از کشت بخش های مختلف بذرها، و نیز بذرهای نروییده یا گیاه چه های بیمار، بسته به نوع تیمار، قارچ های مختلفی مانند Alternaria sp. ، Aspergillus spp. ، Basipetospora sp. ، Bipolaris sp. ، Cephalosporium sp. ، Cheatomium sp. ، Cladosporium sp. ، Fusarium spp. ، Geotrichum sp. ، Melanospora sp. ، Monascus sp. ، Myrothecium sp. ، Mucor sp. ، Penicillium spp. ، Rhizoctonia sp. ، Rhizopus sp. ، Sclerotium sp. ، Ulocladium sp. ، با فراوانی متفاوت جدا گردیدند. در نهایت، تنها 92 درصد گیاه چه های حاصل از کشت بذرهای تیمار نشده کرکدار، فاقد هر گونه علایم بیماری بودند، که این عدد پس از اعمال تیمارهای مختلف تا 96 درصد افزایش یافت و در این بین تیمار با گل گوگرد به تنهایی، گل گوگرد و گاچو، کاربوکسین-تیرام و کومولوس، و کاربوکسین-تیرام و لاروین بالاترین تاثیر در کاهش بیماری های گیاه چه را نشان دادند. نتایج نشان داد که تیمار بذر با 25/1 و 5/1 در هزار بایتان مناسب ترین مقدار مصرف در مزرعه پنبه مناطق خشک می باشد و دراین غلظت باعث افزایش محافظت گیاه چه در مقابل حمله عوامل بیماری زا و کاهش درصد مرگ گیاه چه می شود. دراین غلظت طول ریشه اصلی کاهش نداشته و ریشه های فرعی نابجا نیز تولید نمی شوند. درحالی که استفاده بیشتر بایتان باعث افزایش ریشه های غیر طبیعی و کاهش طول ریشه اصلی می شود. در مناطق مرطوب مانند استان های گلستان کاربرد این قارچ مناسب نبوده و درصورت استفاده باید با مقدار 5/0 درهزار ضدعفونی صورت گیرد. این یافته ها نشان دهنده آن است که در مناطق سرد و مرطوب و بذور با کیفیت پایین باید از کاربرد این قارچ کش اجتناب نموده و یا با غلظت کمتر از 5/0 درهزار استفاده نمود. ولی در مناطق خشک و بذور با کیفیت بالا و یا مناطقی که بذر سریعتر جوانه می زند و در تاریخ کاشت های دیرتر امکان استفاده از این قارچ کش برای ضد عفونی بذر پنبه وجود دارد.علاوه بر این حشره کش لاروین و گاچورا به نسبت 7 در هزار و قارچ کش کاربوکسین تیرام را به نسبت 4 تا 6 در هزار می توان به تنهایی یا توام با هم برای ضد عفونی بذر پنبه استفاده نمود. نتایج همچنین نشان داد که حشره کش لاروین و گاچورا به نسبت 7 در هزار و قارچ کش کاربندازیم را به نسبت 2 تا 5/2 در هزار می توان به تنهایی یا توام با هم برای ضد عفونی بذر پنبه استفاده نمود. برای ضد عفونی بذر پنبه در مناطق خشک به اولویت استفاده به ترتیب، کاربوکسین تیرام و گاچو، کاربوکسین تیرام و لاروین، کاربندازیم و گاچو، کاربندازیم و لاروین، بایتان و گاچو و بایتان و لاروین توصیه می شود.واژه های کلیدی: ضد عفونی بذر، اثرات جانبی، ریشه زایی، پنبه، ترکیبات گوگردی