انتقال ژن مقاومت به ریزومانیا از منابع مقاوم به گرده افشان های صاف و گرد چغندرقند

بیماری ریزومانیا یکی از مخربترین بیماری های چغندر قند درجهان است و خسارت های اقتصادی فراوانی وارد می کند. در ایران نیز این بیماری از اکثر مناطق چغندرکاری کشور گزارش شده است که به طور یقین به سرعت در حال گسترش است. مقاومت ژنتیکی یک رهیافت امیدبخش برای کنترل ریزومانیا به شمار می رود. از طرفی با توجه به اینکه ریشه چغندرقند دارای شیارهای جانبی همراه با ریشه های فرعی می باشد. در زمان برداشت میزان قابل توجهی خاک مزرعه در این قسمت ها باقی مانده و با ریشه چغندرقند به کارخانه قند حمل می گردد. در مناطق آلوده به ریزومانیا خاکی که با ریشه چغندرقند جابجا می شود موجب گسترش این بیماری ها می گردد. لذا در این پروژه سعی بر این بود تا ژن مقاومت به ریزومانیا را از لاین های مقاوم به ریزومانیا به گرده افشان هایی با شکل ریشه صاف و گرد منتقل شود. به این منظور در فروردین سال 1391 سه فامیل تنی (S1) صاف و گرد که بر اساس فرم ریشه و خصوصیات کیفی انتخاب شده بودند در ایزوله های اصلاحی کشت و از هر یک جداگانه به صورت بالک بذر تهیه شد. بعد از برداشت بذر بالک هر فامیل، در شهریور همان سال اقدام به کشت بذر این فامیل ها و لاین های مقاوم به ریزومانیا در گلخانه کرج شد. بوته ها بر اساس رنگ هیپوکوتیل انتخاب و جهت زمستان گذرانی به سردخانه منتقل شدند. در سال 1392 این بوته ها به ایزوله های اصلاحی منتقل و کشت شدند و در تابستان همان سال بذر F1 حاصل گردید. بذور F1 تولیدی در شهریور ماه همان سال در گلخانه کشت و تمامی بوته های با هیپوکوتیل قرمز باقی ماندند. بعد از زمستان گذرانی در سال 1393 بوته های F1 به ایزوله های اصلاحی منتقل و در تابستان همان سال بذر F2 تولید شد. بذر F2 تولید شده در شهریور ماه در گلخانه کشت و بعد از رشد بوته ها نمونه برداری و توسط مارکر مولکولی بوته های مقاوم شناسایی شدند. در سال 1394 از بوته های انتخابی در ایزوله های اصلاحی به دلیل بوته میری بصورت بالک بذر گیری به عمل آمد. در فروردین سال 1395 بذر بدست آمده لاین ها در برنامه سلکسیون کشت شدند تا بعد از یک دوره زمستان گذرانی در فاز دوم پروژه از توده ها بذر فامیل های نیمه خواهری(half-sib family) تهیه شود. - واژه های کلیدی : چغندرقند – فرم ریشه صاف و مخروطی- انتقال ژن