سادات فیض نیا - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
علی اصغر محمدی - دانشحوی کارشناسی ارشد آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

شناخت عوامل موثردروقوع حرکات توده ای و پهنه بندی خطر حرکات توده ای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خط رات آنها می باشد .در این تحقیق ، پهنه بندی حرکا ت حرکات توده ای درحوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز با روش درون یابی ویژه ودرصددهی به هریک از زیر عوامل انجام شد . برای این منظور ابتد ا از نقشه پر اکنش حرکات که بااستفا ده از عکسهای هوایی 1:20000 و 1:50000 و انجام بازدید صحرایی تهیه گردیده (سفیدگری 1381 ) استفاده شد . دراین نقشه 410 مورد لغزش ، 162 موردریزش ، 56 موردجریان و 26 موردجریان کانالی ودر مجموع 654 حرکت نشان داده شده است . در این تحقیق عوامل موثربروقوع حرکات توده ای : کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع تشخیص داده شده است.سپس با استفاده از نقشه پر اکنش حرکات توده ای وکمی نمودن عوامل موثردر بروز آنها ، پهنه بندی حرکات توده ای در حوزه آبخیز دماوند به شرح زیر انجام شد .ابتدا نقشه پر اکنش حرکات توده ای ، با د رصددهی به زیر عوامل هر کدام از عوامل شش گانه فوق کمی شدند.برای این منظور کلیه عوامل که به صورت کمی در آورده شده، وبه صورت یک جدول توصیفی کمی به محیطArc-viewوارد گردیدند .در اینجا کلیه 654 حرکت درحوزه با توجه به عوامل شش گانه فوق وزیر عوامل و سپس هریک از حرکات توده ای به تفکیک وارد جدول توصیفی شدند . سپس هریک از عوامل شش گانه فوق به همراه عدد کمی خود برای حرکات توده ای به صورت نقشه سلولی در آورده شدند.اینکار با استفاده از امکانات توسعه ای نرم افزار Arc-viewبه نام تحلیل مکانیSpatial Analyst انجام شد.

پهنه بندی خطر حرکات توده ای ، زمبن لغزش ، حوزه آبخیز دماوند، درون یابی ویژه