علی قدمی فیروزابادی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

یکی از بحرانهای جدی و کنونی که جهان و مخصوصا کشور ایران با آن روبه رو می باشد مسئله کمبود آب است که جهت مقابله با این بحران و استفاده بهینه از آب ، سیستمهای آبیاری تحت فشار در سطح کشور از جمله استان همدان در حال گسترش می باشد .بنابراین این تحقیق در ارتباط با کارایی این سیستمها و مقایسه آنها با سیستمهای آبیاری سطحی در استان همدان انجام گرفت. به این منظور طی سالهای81 و 82 و 9 مزرعه با مدیریت های متفاوت وتحت سیستمهای مختلف آبیاری در دشت قهاوند همدان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. در این مزارع ضمن اندازه گیری مقدار آب مصرفی در تمام طول دوره رشد، عملکرد کل در انتهای فصل زراعی اندازه گیری شد. مقدار بهره وری مصرف آب در مزارع مطالعاتی از 1تا4/1 کیلوگرم محصول بازاء هر متر مکعب آب متغییر بود.متوسط بهره وری مصرف آب محصول سیب زمینی، در سیستم آبیاری سطحی، بارانی و قطره ای (تیپ) بترتیب 1/4 ، 2/5 و 2/9 کیلوگرم محصول بازاء هر متر مکعب آب برآورد گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که: حجم آب مصرفی در مزارعی که بروش نشتی و بارانی آبیاری می شدند تقریبا یکسان بوده ولی سیستم آبیاری ? بارانی نسبت به سیستم آبیاری نشتی بهره وری مصرف آب را 78 % افزایش داده است. افزایش بهره وری در بعضی از مزارع تنها مختص به نوع سیستم نبوده و نوع مدیریت زارع نیز در آن نقش بسزایی ? دارد. سیستم آبیاری قطره ای (تیپ) با کاهش 29 درصدی در آب مصرفی نسبت به آبیاری نشتی میزان بهره وری مصرف ? آب را تقریبا 107 درصد افزایش داده است

مدیریت بهره برداری ،سیستم آبیاری ،بهره وری آب ، دشت قهاوند