مهدی شفقتی - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار
پرویز گرشاسبی - مدیر کل دفتر طرح ریزی و
محمدرضا شجاعی - معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
هوشنگ جزی - کارشناس معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور

مدیریت جامع نگر حوزه های آبخیز، مدیریتی هماهنگ و موزون بر سیستم های فیزیکی، بیولوژیک،اجتماعی و اقتصادی بوده و شرایطی را فراهم می آورد که بحران های محیطی و مسائل موجود حوزه ها را به حد اقل رسانده و جامعه میتواند از سرمایه گذاری های انجام شده حداکثر بهره برداری را بنماید. آبخیزداری نیزکه به معنای مدیریت آبخیز می باشد، با نگرش جدید مدیریتی و سیستمی بر حوزه های آبخیز شناخت تمام عوامل مؤثربرحوزه به منظور مدیریت را امری ضروری می داند. مؤثرترین عوامل سیستم حوزه آبخیز آب، خاک، گیاه و انسان می باشندکه این عوامل در یک تقسیم بندی کلی به محیط طبیعی یعنی آب،خاک و گیاه و دیگری محیط انسانی یعنی بهره برداران تقسیم می شوند. نتیجه این که مدیریت بر آبخیزبه معنای اعمال فرآیند رهبری، سازماندهی، برنامه ریزی و کنترل بر عملکرد آبخیزنشینان می باشد. به گونه ای که بهره برداران بتوانند حداکثر برداشت از محیط طبیعی را تحت شرایط حداقل آسیب رسانی به شاخص های بهینگی پایداری حوزه داشته باشند. نگرش جدید مدیریتی بر حوزه های آبخیز الزامات و تعاریف خاص چهار گام مدیریت از قبیل رهبری، سازماندهی، برنامه ریزی و کنترل را ضروری می سازد. در مقاله مورد نظر با تاکید به مطالعه موردی در یکی از حوزه های آبخیز کشور ،به اعمال مدیریت جامع در یکی از خرد آبخیزهای موجود، مباحث اثر بخشی این مدیریت جامع در امر تولیدات مختلف(اب،فرسایش،توسعه،و.....)و نهایتا نتیجه گیری های مربوطه پرداخته خواهد شد.

حوزه آبخیز- مدیریت حوزه ای– فرسایش خاک- حفاظت خاک- دست