جمع آوری،شناسایی،ارزیابی مقدماتی و حفاظت بذور گیاهان دارویی به منظور تقویت بانک ژن (فاز دوم)-گلستان

طرح جمع آوری بذور گیاهان دارویی به منظور تکمیل و تقویت بانک ژن گیاهی از سال ‮‭1388‬ تا ‮‭1392‬ به مدت پنج سال در مناطق مختلف استان گلستان اجرا گردید. برای جمع آوری بذور گیاهان دارویی، مناطق مختلف استان به حوزه های کاری متفاوت تقسیم و هر سال در یکی از این مناطق در موعد مقرر کار جمع آوری بذر صورت گرفت. برخی اطلاعات از قبیل نام علمی گونه، محل جمع آوری، تاریخ جمع آوری، ویژگیهای رویشگاه از قبیل: شیب، جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، اقلیم، متوسط درجه حرارت، بارندگی سالانه، ویژگیهای خاک، تیپ گیاهی و گونه های همراه بر اساس فرم اطلاعات جمع آوری نمونه بذر ثبت شدند. در طی مدت زمان اجرای طرح تعداد ‮‭301‬ نمونه بذر جمع آوری گردید. نمونه های مذکور متعلق به ‮‭97‬ گونه، ‮‭81‬ جنس و ‮‭29‬ تیره می باشند. نتایج حاصل بیانگر این است که گیاهان خانواده نعناعیان ‭(Lamiaceae ‬با‮‭20‬ %)، آفتابگردان ‭(Asteraceae ‬با %‮‭14‬) سیب زمینی ‭(Solanaceae ‬با %8)، پنیرک ‭(Malvaceae ‬با 7 %) به ترتیب بیشترین میانگین نسبت ترکیب عددی را به خود اختصاص داده اند. گونه های ‭Ferulago ternatifolia‬، ‭Perovskia abrotanoides‬، ‭Scutellaria‬، ‭Thymus transcaspicus ‬ازجمله گیاهانی هستند که عمدتا در ارتفاعات ‮‭1500‬ تا ‮‭2000‬ متر استان رویش دارند. گونه ‭Tanacetum polycephalum ‬یکی از گونه های مهم و با ارزش دارویی استان، در ارتفاعات بالای ‮‭1700‬ متر پراکنش دارد. اکثر جنس های ‭Salvia ‬در ارتفاع زیر ‮‭1500‬ متر می رویند. گونه های ‭Teucrium polium‬، ‭Cichorium intybus‬، ‭Ziziphora tenuir‬، ‭Anthemis nobilis‬، ‭Plantago lanceolata ‬برخی از گیاهان دارویی هستند که به وفور در مناطق مختلف استان مشاهده می گردند. گونه های ‭Alcea ficifolia‬، ‭Plantago psyllium‬، ‭Tribulus terrestris‬، در مناطق گرمسیر استان حضور دارند. ارتفاعات چهار باغ، حاجی آباد، دشت میرزا بایلو، پارک ملی گلستان، دازنو، تیل آباد و ... جز مناطق غنی و برخوردار از پتانسیل بالا برای تولید طبیعی بذور گیاهان دارویی و غیره می باشند. تنوع گونه ای در این مناطق نسبت به سایر مناطق بیشتر است. واژه های کلیدی : جمع آوری بذر، گیاهان دارویی، ذخایر توارثی، استان گلستان