علی اشرف جعفری
محمد رضا عرب زاده
جلال عبدالهی علی بیک
محمد رضا عرب زاده
عباس زارع زاده
محمدرضا میرجلیلی
محسن نصیری

جمع آوری، شناسایی، حفظ و نگهداری بذرهای گیاهان به عنوان بخشی از ذخایر ژنتیکی از اولویت های تحقیقاتی است که پرداختن به آن دارای اهمیت خاصی می باشد. برای این منظور تهیه فهرست گونه های مرتعی استان با استفاده از گزارش های نهایی طرح های تحقیقاتی، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی مقدماتی و حفاظت بذرهای گیاهان مرتعی، فلور استان یزد و مطالعه کلی پیرامون گونه های مرتعی مورد نظر صورت گرفت. استان به مناطق جغرافیایی مبنتی بر شرایط اکولوژیکی آب و هوایی تقسیم و جمع آوری بذر گونه های مرتعی در هر سال در یکی از مناطق جغرافیایی انجام گردید. هنگام جمع آوری بذرها علاوه بر در نظر گرفتن فاکتورهای اکولوژیک شامل : ارتفاع، شیب، جهت شیب، سنگ مادر، طول و عرض جغرافیایی، تیپ گیاهی و گونه های غالب ثبت گردید. پس از جمع آوری، شناسایی، بوجاری و بسته بندی، نمونه ها جهت تعیین خلوص فیزیکی، درصد رطوبت، وزن هزاردانه و درصد قوه نامیه به بانک ژن منابع طبیعی موسسه ارسال گردید. بررسی های بعمل آمده نشان دادکه از ‮‭880‬ گونه فلور استان یزد ‮‭585‬ گونه گیاه مرتعی می باشد‮‭234‬گونه دارویی- مرتعی، ‮‭30‬گونه علف هرز و ‮‭31‬ گونه زینتی طبقه بندی شده اند. با اجرای این طرح ‮‭782‬ نمونه (اکسشن) بذر از‮‭203‬ گونه متعلق به ‮‭127‬ جنس و ‮‭39‬ خانواده گیاهی جمع آوری گردید. از ‮‭203‬ گونه جمع آوری شده ‮‭153‬ گونه خودرو و ‮‭50‬ گونه به صورت زراعی هستند. از نظر فرم رویشی ‮‭145‬گونه چند ساله و دایمی و ‮‭58‬گونه یکساله و دو ساله می باشند. بطورکلی بیشترین نمونه بذرهای جمع آوری شده مربوط به ارتفاعات و مناطق کوهستانی و در اقلیمهای خشک سرد و نیمه خشک سرد و دشت ها می باشند. کلید واژه ها : بانک ژن، بذر، گیاهان مرتعی، جمع آوری، شناسایی، یزد.