بررسی ترجیح میزبانی زنبورهای تریکوگرامای جمع اوری شده از مناطق پسته کاری استان کرمان بر روی میزبان های ازمایشگاهی و پروانه پوستخوار پسته در شرایط ازمایشگاهی.

پروانه کراش (پوستخوار میوه پسته) Arimania komaroffi Ragonot یکی از آفات درختان پسته است که اخیرا در بعضی مناطق خسارت زیادی وارد کرده است همچنین زنبور های جنس Trichogramma spp. از مهم ترین پارازیتوییدهای تخم بال پولکداران (پروانه ها) می باشند و در مناطق پسته کاری هم حضور دارند (امامی 1380). در این تحقیق، رابطه زنبورهای تریکوگراما با پروانه کراش بررسی شد. ابتدا چند سوش بومی تریکوگراما از مناطق پسته کاری جمع آوری و نسبت به پرورش آزمایشگاهی آنها روی میزبان انباری اقدام شد. سوش های مربوط به مناطق اسماعیل آباد نوق، جوادیه فلاح، کشکوییه و بعضی مناطق دیگر در شرایط آزمایشگاهی جمعیت مناسبی پیدا نکردند ولی سوش های مناطق حومه رفسنجان، احمدآباد رفسنجان، باغین و شهربابک در آزمایشگاه تکثیر و تولید کلنی نمودند. ادامه بررسی ها برای 4 سوش اخیر که در آزمایشگاه تکثیر یافتند انجام شد. در آزمایش های جداگانه ای رفتارهای انتخاب میزبان افراد ماده ای از این سوش ها در مجاورت تخم های دو میزبان (پروانه های کراش و بید غلات) بررسی شد. نتایج نشان داد سوش های جمع شده از مناطق باغین و شهربابک اگرچه تخم بید غلات را اندکی بیشتر پارازیته کرده بودند ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود و به عبارت دیگر از نظر آماری رفتار ترجیحی بین دو میزبان نداشتند ولی سوش های مناطق رفسنجان در احمدآباد و حومه رفسنجان به طور معنی داری گرایش بیشتری به تخم پروانه کراش داشتند و بیشتر این میزبان را انتخاب کردند. در اغلب آزمایش ها میزبان خواری به صورت تغذیه از تخم میزبان دیده شد همچنین سوپرپارازیتیسم در اغلب سوش ها بر روی میزبان ها دیده شد که برای بید غلات بسیار اندک و برای پروانه کراش زیادتر بود. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که سوش های مناطق احمدآباد و حومه رفسنجان ضمن قابلیت تکثیر در آزمایشگاه بر روی میزبان انباری، برای کنترل پروانه کراش عملکرد مناسب تری دارند. واژه های کلیدی: پسته، پروانه کراش، Arimania komaroffi، ترجیح میزبان، انتخاب میزبان، Trichogramma spp