علی محمد ترکاشوند - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
داود نیک کامی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

فرسایش خاک دارای اثرات محلی و غیر محلی است ( ۶). اثرات محلی آن، بیشتر معطوف کاهش عمق و حاصلخیزی اراضی کشاورزی است و اثرات غیر محلی ناشی از تولید رسوب است، که خود به اثرات درون رودخانه ای و خارج از رودخانه تقسیمبندی می شود ( ۱۱ ). آلودگی آب ها، ناشی از حمل مواد شیمیایی اعم از کودها، سموم شیمیایی و آلاینده های دیگر به همراه خاک در اثر فرسایش، از مشکلات عمدة زیست محیطی در دنیای امروز است . بنابراین نقشه برد اری اشکال فرسایش و شدت آنها در برنامه ریزی حفاظت خاک و متعاقب آن، کاهش زیان های زیست محیطی از اهمیت زیادی برخوردار است . نقشه اشکال فرسایش , یک نقشه پایه و مهم در مطالعات فرسایش و رسوب است . نقشه برداری زمینی و یا استفاده از عکس های هوایی شاید روشی مناسبی در تهیه نقشه اشکال فرسایش باشد , اما به دلیل هزینه ها و زمان زیادی که صرف می کند, تهیه آن را در عمل با مشکل مواجه می سازد. بنابراین تحقیقات به این سمت گرایش یافته که بتوان از پردازش تصاویر ماهواره ای و یا تلفیق لایه های اطلاعاتی مؤثر در فرسایش در محیطGIS نسبت به تهیه نقشه اشکال فرسایش اقدام نمود . بیشتر بررسیهای مربوط به فرسایش و رسوب ، معطوف به تهیه نقشه های کم ِ ی فرسایش و رسوب بوده وکمتر به تهیه نقشه های اشکال فرسایش توجه شده است . مطالعات محدودی در مورد تهیه نقشه اشکال فرسایش صورت گرفته، مثل مطالعاتGLASOD که فرسایش را به انواع آبی، بادی، فیزیکی و شیمیایی تقسیم بندی میکند ( ۸ و ۹) و کاری به انواع فرسایش آبی ندارد . نوبل و فلتچر ( ۷), سیدورچوک و همکاران ( ۱۰ )، نجابت ( ۴)، رئوفی و همکاران ( ۲) و حاجی قلیزاده ( ۱)، تحقیقاتی در مورد یک یا چند شکل فرسایش انجام داده اند، ا ما طبق بررسی های به عمل آمده تحقیقی که به صورت متدولوژی و با لحاظ مقایسه روش - های مختلف از نظر صحت، دقت و خطای برآورد اشکال فرسایش باشد، انجام نشده است . تنها برخی طرح ها مبتنی بر یک روش خاص بوده و پلی گونها یا واحدهای کاری از نظر اشکال فرسایش در صحرا کنترل شده اند. در تحقیق حاضر، روشهای مختلف تهیه نقشه اشکال ف رسایش مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از نظر صحت، دقت، خطا و هزینه مورد مقایسه قرار گرفته است.