ارزیابی تاثیر عملیات آبخیزداری در وضعیت اجتماعی حوضه آبخیز بارده

در سال های اخیر شاهد روند رو به رشد تخریب سیل در مناطق مختلف کشور بوده ایم. در حال حاضر، روش های تلفیقی سازه ای و غیرسازه ای کنترل سیل، به عنوان یک رویکرد پذیرفته شده در نزد جهانیان می باشد. حضور فعال جامعه محلی در کنار برنامه های جامع آبخیزداری که دربرگیرنده روش های سازه ای و غیرسازه ای کنترل سیل باشد، بخش مهم رویکرد مذکور می باشد. این تحقیق جهت بررسی و ارزیابی عملیات آبخیزداری در حوزه آبخیز بارده، با تاکید بر مسایل و مشکلات اجتماعی به انجام رسیده است. جستجوی راه حل های اساسی برای رفع مسایل و مشکلات اجتماعی و همچنین افزایش تاثیرات مثبت اجتماعی طرح های آبخیزداری شامل کنترل سیل، بخش دیگری از این تحقیق می باشد. در این تحقیق بررسی رضایتمندی جامعه محلی، با انجام مطالعات اسنادی و مطالعات میدانی و با استفاده از روش های کارگاهی و بکارگیری روش های ‭RRA ‬و ‭PRA ‬، صورت گرفته است. کسب نظرات مدیران و کارشناسان مرتبط، به روش کارگاهی تکمیل کننده اطلاعات بوده است. بنابراین روش مورد استفاده در این تحقیق، پیمایشی و از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری در این تحقیق ساکنین روستای بارده به تعداد ‮‭530‬ خانوار می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اجرای عملیات کنترل سیل (بندهای سنگی- ملاتی)، به دلیل محدودیت گسترش در سطح حوضه، و همچنین عدم انطباق با شرایط محلی از مقبولیت لازم برخوردار نبوده است. همچنین این تحقیق نشان می دهد که این اقدامات در بهبود کارکرد اجتماعی مدیریت محلی تاثیر چندانی نداشته است. بنابراین عملیات آبخیزداری که با اهداف محلی تطابق ندارد، نه تنها در دستیابی به هدف ملی حفاظت منابع (کنترل سیل و رسوب) اثرات قابل توجهی به همراه نداشته، بلکه در شکل مناسبی در جهت بهبود شرایط اجتماعی و اشاعه فرهنگ آبخیزداری و گسترش عملیات در سطح حوزه عمل نخواهد شد. بنابراین در چنین حالتی، ارتباط جامعه محلی با مدیریت آبخیز در پایین ترین سطح قرار خواهد داشت. واژههای کلیدی: ارزیابی، آبخیزداری، مسایل اجتماعی، بارده.

کلیدواژه ها:

آبخیزداری ، دگرگونی اجتماعی ، حوضه آبخیز بارده ، حوزه آبخیز ، مسایل اجتماعی ، مطالعه ارزیابی پیامد ، چهارمحال وبختیاری (استان)