مقایسه عملکرد دو روش عمل آوری کاه با اوره در جیره غذایی گوساله های پرواری

عمل آوری کاه غلات با اوره سالها در کشور مورد تحقیق قرار گرفته و به دلیل اثر مثبت آن بر ارزش غذایی کاه ها در بین دامدارن ترویج شده است. معذالک این روش عمل آوری آنگونه که انتظار می رفت از طرف دامداران مورد استقبال قرار نگرفته است. دلایل متعددی برای این امر بیان شده است که مشکل بودن عملیات اجرایی، وقت گیر بودن و نیاز به کارگر زیاد از جمله دلایل آن است. هدف از اجرای این پروژه ارایه روشی جدید و آسان برای عمل آوری کاه غلات با اوره بود تا موجبات ترویج بیشتر آن در بین دامداران فراهم گردد. برای این منظور عمل آوری کاه گندم با اوره به دو روش صورت گرفت. در روش اول، عمل آوری کاه گندم به صورت معمول صورت گرفت. در این روش کاه پس از خرد شدن با محلول اوره مخلوط گردید. در روش دوم بسته های کاه بدون اینکه باز شوند مورد عمل آوری قرار گرفتند. برای این منظور بسته های کاه در کنار هم چیده شده و محلول اوره بر روی آنها پاشیده شد. در هر دو روش، استفاده از محلول اوره به مقداری بود که در انتها کاه دارای ‮‭4/5‬ در صد اوره و ‮‭40‬ درصد رطوبت باشد. کلیه کاه ها بعد از اتمام مراحل عمل آوری، با پلاستیک پوشیده شدند. بعد از ‮‭45‬ روز پوشش پلاستیکی باز شده و از کاه ها نمونه برداری انجام شد و ترکیبات شیمیایی، قابلیت هضم آزمایشگاهی، تخمیر پذیری و تجزیه پذیری در شکمبه تعیین گردید. ارزیابی اثر دو روش عمل آوری کاه با اوره بر عملکرد گوساله های پرواری مطالعه شد. برای این منظور تعداد ‮‭18‬ راس گوساله نر هلشتاین به سه گروه مساوی تقسیم شدند و هر سه گروه جیره حاوی انرژی و پروتیین خام یکسان دریافت کردند با این تفاوت که جیره اول حاوی %‮‭40‬ کاه معمولی (جیره کنترل)، جیره دوم حاوی %‮‭40‬ کلش (بسته های کاه) عمل آوری شده و جیره سوم حاوی %‮‭40‬ کاه عمل آوری شده بود. نتایج نشان داد که مقدار پروتیین خام در کاه معمولی ‮‭2/9‬ درصد و در کلش عمل آوری شده و کاه عمل آوری شده به ترتیب ‮‭7/0‬ و ‮‭6/8‬ درصد بود. مقدار پروتیین خام جیره ها با استفاده از اوره یکسان شد. هر دو روش عمل آوری موجب افزایش معنی دار پروتیین خام شدند (‮‭0/05‬‭> p) ‬ولی روش عمل آوری موجب اختلاف معنی دار در پروتیین خام کاه ها نشد. برای سه نمونه کاه (کاه معمولی، کلش عمل آوری شده و کاه عمل آوری شده) مقادیر پتانسیل تجزیه پذیری به ترتیب 4/،‮‭0 56‬/،‮‭70/6 73‬ ، قابلیت هضم آزمایشگاهی به ترتیب 7/،‮‭9 32‬/،‮‭46/5 46‬ و تخمیر پذیری (فراسنجه ‭b) ‬به ترتیب 0/،‮‭5 57‬/،‮‭59/3 62‬ بود. اختلاف آماری مشاهده در محتوای پروتیین خام بین سه نمونه کاه، در فراسنجه های فوق الذکر نیز مشاهده شد. برای سه جیره حاوی کاه معمولی (کنترل)، کلش عمل آوری شده و کاه عمل آوری شده مصرف اختیاری (به ترتیب 8/،‮‭10/2 8‬ و ‮‭10/0‬ کیلوگرم در روز) و افزایش وزن روزانه دامها ( به ترتیب ،‮‭881 698‬ و ‮‭882‬ گرم در روز) به طور معنی داری با هم متفاوت بود. مصرف اختیاری و افزایش وزن روزانه جیره های حاوی کلش و کاه عمل آوری شده به طور معنی داری بیشتر از جیره کنترل بود ولی دو جیره با هم اختلاف معنی داری نداشتند. واژه های کلیدی: کاه گندم، عمل آوری با اوره، بسته های کاه، گوساله نر پرواری