بررسی ارزش رجحانی گونه های مرتعی و رفتار چرایی دام درمراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران (کرج- کردان)

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کد COI اختصاصی: R-1057635
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 216
دانلود فایل این طرح

نویسندگان

قادر کریمی

محمود گودرزی

فیاض

چکیده

مراتع از گونه های مختلف گیاهی و شرایط مختلف رویشگاهی تشکیل شده است. هر یک از گونه ها خصوصیات رویشی و فنولوژی متفاوت دارند. بنابراین در دوره زمانی خاصی از دوره چرا فعال بوده و ارزش چرایی(ارزش رجحانی) معینی دارد. از این روی دام چرنده نیز در مقاطع زمانی مختلف فصل چرا و نقاط مختلف عرصه مرتع، علوفه معینی در اختیار دارد که بر حسب آن از خود رفتار چرایی خاصی بروز میدهد. بدون شناخت این رفتارها برنامهریزی و مدیریت مرتع و دام مقدور نمیباشد. به منظور بررسی و تعیین ارزش رجحانی گونهها در مقاطع مختلف فصل چرا با دو روش مکمل تعیین شاخص مصرف نسبی گونه ها و زمان صرف شده برای چرای گونه ها با استفاده از دستگاه فیلمبرداری انجام و با روش تجزیه واریانس مرکب در قالب طرح کاملا تصادفی و تجزیه واریانس ‭AMMI ‬مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. برای تعیین زمان های صرف شده برای فعالیت های روزانه دام از جمله زمان چرا و استراحت ، پیاده روی و غیره از روش ثبت زمان چرا و زمان بدون چرای گله استفاده شد و سرانجام رفتار چرایی انواع دام روی گونههای مختلف با روش تجزیه واریانس دوطرفه مورد بررسی آماری قرار گرفت. براساس نتایج دو روش زماسنجی و شاخص رجحان گونه های ‭Stipa hohenackeriana ‬، ‭Bromus tomentellus ‬و ‭Ajuga chamaecistus ‬بیشترین ارزش رجحانی را به خود اختصاص داده اند. گونه های ‭Stachys inflata ‬و ‭Cousinia esfandiarii ‬براساس روش زماسنجی و شاخص رجحان جز گونه هایی با ارزش رجحانی پایین گروه بندی شدند. براساس روش زماسنجی گونه ‭Tanacetum caneoucense ‬جز گونه های با ارزش رجحانی پایین در حالی که با روش شاخص رجحان جز گونه های با ارزش رجحانی متوسط گروه بندی شده است. همچنین در مورد گونه ‭Achillea millefolium ‬براساس روش زماسنجی جز گونه هایی با ارزش رجحانی متوسط و براساس روش شاخص رجحان جز گونه هایی با ارزش رجحانی ضعیف گروه بندی شده است. براساس مدل ‭AMMI ‬یا تجزیه اثر متقابل داده های شاخص رجحان، گونه ‭Ajuga chamaecistus ‬به عنوان پایدارترین گونه معرفی شد و گونه های ‭Bromus tomentellus ‬و ‭Stipa hohenackeriana ‬جز گونه تقریبا ناپایدار گروه بندی شدند. به طور کلی مدل ‭AMMI ‬بیان می کند که گونه ها در طول فصل چرا ارزش رجحانی متفاوتی دارند. بعضی گونه ها در اوایل و بعضی در اواخر فصل رویش خوشخوراک هستند. کلمات کلیدی: مرتع، ارزش رجحانی، رفتار چرایی، شیب، کردان.

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.