سیستم پیش آگاهی و ردیابی آفات و بیماری های مهم خرما در استان خوزستان

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کد COI اختصاصی: R-1056730
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 219
دانلود فایل این طرح

نویسندگان

مسعود لطیفیان

اسماعیل راه خدایی

مجید امانی

مرتضی امیدبخش

محمدجواد سروش

محسن عصار

محمد حمید

حسین سعیدی

بهرام بساک

مهشید زارع

چکیده

کنه تارتن، کرم میوه خوار، بیماری پوسیدگی گل آذین و عارضه خشکیدگی خوشه خرما از مهمترین آفات و بیماریهای خرما میباشند. هدف از انجام این پژوهش ایجاد سیستم تصمیم گیری در مدیریت آفات و بیماریهای مهم خرما با استفاده از مدلهای آب و هوایی و ژیواستاتیستیکی برای پیش آگاهی و ردیابی آفات و بیماریهای مهم خرما در استان خوزستان بود. داده های شبکه مراقبت استان خوزستان در طی سالهای ‮‭1387‬ تا سال ‮‭1391‬ به مدت پنج سال در منطقه خوزستان در شهرستانهای آبادان، خرمشهر، شادگان، اهواز، ماهشهر و بهبهان مورد استفاده قرار گرفت. جهت برآورد خسارت عوامل مورد بررسی در این پژوهش درصد آسیب آفات و بیماریها، از هر روستا یک نخلستان به صورت تصادفی انتخاب و در طول فصل از آن نمونهبرداری انجام گردید. نتایج نشان داد که خسارت کنه تارتن، کرم میوه خوار، بیماری خامج و عارضه خشکیدگی خوشه خرما در هر سال به ترتیب از حدود خرداد ماه، فروردین، اسفند و تیرماه آغاز گشته و به تدریج بر شدت آن افزوده میگردد. مدل رگرسیون برازش شده برای پیش آگاهی در کلیه مناطق در سطح 1 و 5 درصد معنی دار بود. واریوگرافی پراکنش آفات و بیماریهای خرما در مناطق مورد مطالعه بر اساس مدلهای کروی، نمایی، خطی، خطی تا نقطه سیل و گوسی برازش گردید. میزان اثر قطعه در این مدل برای کنه تارتن، کرم میوه خوار، بیماری پوسیدگی گل آذین و عارضه خشکیدگی خوشه به ترتیب در مناطق آبادان و خرمشهر، شادگان، ماهشهر، اهواز و بهبهان معادل (6/،‮‭2 11‬/،‮‭8 21‬/،‮‭11/4 11‬ و ‮‭12/4‬)، ( ‮‭16‬/،‮‭01 11‬/،‮‭89 3‬/،‮‭0/29 3‬ و ‮‭2/3‬)، (1/،‮‭1 2‬/،‮‭09 1‬/،‮‭2/6 0‬ و ‮‭0/27‬) و (5/،‮‭51 2‬/،‮‭15 0‬/،‮‭1/7 0‬ و ‮‭1/6‬) بوده که نشان دهنده کم بودن خطای برآورد شدت آسیب در فواصل کمتر از فاصله نمونهبرداری بود. دامنه واریوگرام نیز به ترتیب معادل (4/،‮‭7 12‬/،‮‭2 12‬/،‮‭6/5 8‬ و ‮‭7/2‬ )، (7/،‮‭2 12‬/،‮‭1 3‬/،‮‭1/41 6‬ و ‮‭5/04‬)، (9/،‮‭3 4‬/،‮‭1 8‬/،‮‭5/1 9‬ و ‮‭4/2‬) و (1/،‮‭9 4‬/،‮‭7 12‬/،‮‭1/9 4‬ و ‮‭11/06‬)کیلومتر است که در فواصل بیشتر از این حد کمترین همبستگی بین داده باقی میماند. آستانه مدل به ترتیب معادل (‮‭91‬/،‮‭74 0‬/،‮‭67 0‬/،‮‭0/75 0‬ و ‮‭0/96‬)، (‮‭16‬/،‮‭18 0‬/،‮‭09 0‬/،‮‭0/25 0‬ و ‮‭0/28‬)، (‮‭41‬/،‮‭46 0‬/،‮‭46 0‬/،‮‭0/29 0‬ و ‮‭0/58‬) و (‮‭51‬/،‮‭31 0‬/،‮‭37 0‬/،‮‭0/76 0‬ و ‮‭0/49‬) میباشد که نشان دهنده نسبتی از ناحیه مورد مطالعه میباشد که با خطای معادل نوگت یا کمتر از آن آفات و بیماریهای خرما درآن قابلیت ردیابی دارد. نتایج این پژوهش در واقع گامهای اساسی در ایجاد سیستم تصمیم گیری در شبکه مراقبت نخیلات و مدیریت بحران بوده است. کلمات کلیدی: آفات، بیماریها، پیش آگاهی، خرما، ردیابی

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.