اسماعیل اصلی
عبدالرضا موحدی
محمد فیض آبادی
حمید مرادطلب
مجتبی نوفلی
نادر مصوری

سیاه سرفه ، یک بیماری بسیار واگیر در دستگاه تنفسی انسان ناشی از باکتری بوردتلاپرتوسیس است. علیرغم واکیسناسیون گسترده، سالانه در سرتاسر جهان باعث ‮‭20-40‬ میلیون بیماری پرتوسیس و ‮‭200000-400000‬ مرگ و میر میشود. پاساژهای متوالی از سویه های واکسینال سیاه سرفه ‭Bordetella pertussis ‬در پروسه حین تولید این محصول اجباری است که پیامد آن تولید پروتیین های مورد نیاز در واکسن سیاه سرفه می باشد. بدیهی است در صورت ایجاد برخی جهش ها در باکتری مورد استفاده احتمال استحصال آنتی ژن های مورد نیاز در فرآورده کاهش می یابد. در پژوهش حاضر برای اولین بار در ایران، تعیین هویت مولکولی و انگشت نگاری ژنومی دو سویه واکسینال ‮‭134‬ و ‮‭509‬ بوردتلا پرتوسیس که در تهیه واکسن تمام سلولی سیاه سرفه بین سالهای ‮‭1994-2011‬ در ایران مورد استفاده بودند، با روش ‭Pulesd Field Gel Electrophoresis (PFGE) ‬انجام شد، تا اطمینان از عدم تغییرات در ژنوم باکتری مورد استفاده در پاساژهای متمادی حادث گردد. بنابراین سویه های واکسینال ‮‭134‬ و ‮‭509‬ بوردتلا پرتوسیس، مورد استفاده در بخش واکسن های انسانی موسسه رازی، کشت داده شد ه جهت انجام ‭PFGE ‬مورد استفاده قرار گرفتند. پس از تهیه کشت خالص باکتری بوردتلا پرتوسیس، سوسپانسیون باکتری توسط ‭LMP‬، پلاگ تهیه شد و تحت اثر آنزیم محدودکننده ی ‭XbaI ‬قرار گرفت. سپس بادستگاه ‭CHEF III‬، الکتروفورز میدان پالسی ‭(PFGE) ‬انجام شد. در نهایت، پروفایل های بدست آمده از انگشت نگاری ژنومی سویه های مربوط به سال های متفاوت در این مطالعه، بررسی شدند و مشاهده شد که این پروفایل ها تفاوت چشمگیری را نشان ندادند. با توجه به نتایج مطالعات انجام شده، الگوی متفاوتی از سویه های یک گونه به روش ‭PFGE ‬بدست نیامد و علیرغم پاساژهای مکرر، در سویه های مورد استفاده در تولید واکسن سیاه سرفه طی ‮‭17‬ سال (‮‭1994-2011‬)، تنوع ژنتیکی رخ نداده است. این مطالعه می تواند خط مبنایی برای نظارت از جمعیت سیاه سرفه در ایران را فراهم کند.