تشخیص و مکان یابی ‭QTL ‬های موثر بر تولید شیر روی کروموزوم شماره ‭6 ‬در جمعیت گاوهای هلشتاین ایران

این تحقیق به منظور تجزیه پیوستگی نشانگرهای ریزماهواره در گاوهای شیری هلشتاین گله های تجاری و مکان یابی دقیق‭QTL ‬های مربوط به تولید شیر انجام شد. در این مطالعه ‮‭10‬ گروه پدری از سطح گاوداری های صنعتی هلشتاین کشور بطور تصادفی انتخاب شدند بطوریکه هر فامیل پدری دارای حداقل‮‭20‬ فرزند دختری بود. با استفاده از طرح دو نسلی ‭(Daughter design)‬، ردیابی و تشخیص ژن های بزرگ اثر بررسی شد. جمعیت مورد مطالعه از گاوداری های صنعتی در سطح کشور انتخاب شدند که زیر نظر اداره اصلاح نژاد و بهبود شیر قرار داشته و تحت پوشش برنامه های اصلاح نژادی و آزمون فرزندان قرار داشتند. حدود ‮‭396‬ دختر از مجموع ‮‭10‬ فامیل پدری که همگی از جمله گاوهای ثبت شده در گله های فوق الذکر باشند. نمونه های خون جمع آوری شده، جهت استخراج ‭DNA ‬و تعیین ژنوتیپ به پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمال کشور منتقل شد. در این پژوهش کروموزوم های شماره ،‮‭6 3‬و ‮‭14‬و ‮‭23‬ به ترتیب بااستفاده از ،‮‭8 3‬،2 و 3 نشانگر ریزماهواره برای شناسایی جایگاه های ژنی موثر بر صفات تولید شیر مورد پویش قرار گرفتند .روشی که برای آنالیز ‭QTL ‬از آن استفاده شد، روش نقشه یابی درون فاصله ای مبتنی بر رگرسیون بود. بر اساس مدل آماری فوق، یک‭QTL ‬در فواصل یک سانتی مورگان در طول کروموزوم های گاو برازش گردید. نقطه ای که دارای حداکثر آماره‭F ‬بود به عنوان محتمل ترین موقعیت ‭QTL‬در نظر گرفته شد. برای تعیین معنی دار بودن ‭QTL ‬نیاز به تعیین آستانه معنی دار کروموزومی در سطوح 5 %و %1 بود که با استفاده از روش تبدیل چرچیل و دارگ، محاسبه شد. مقادیر بدست آمده از آنالیز تعداد ده هزار سری داده برای ایجاد یک توزیع تجربی از آماره آزمون تحت فرض صفر مبنی بر عدم وجود ‭QTL‬، رتبه بندی شدند. نتایج حاصل از نقشه یابی صفات مرتبط با تولید شیر در گاوهای هلشتاین نشان داد که ازبین تمامی کروموزوم ها فقط کروموزوم شماره ‮‭14‬دارای جایگاه های معنی دار مرتبط با صفت ذکر شده بود. واژگان کلیدی: مکان یابی ژنهای صفات کمی ‭(QTL)- ‬نشانگر ریزماهواره - تولید شیر-کروموزوم 6- گاو هلشتاین