تهیه و ارزیابی هیبریدهای منوژرم و مولتی ژرم متحمل به خشکی در چغندرقند

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کد COI اختصاصی: R-1054373
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 180
دانلود فایل این طرح

نویسندگان

داریوش فتح اله طالقانی

حسن ابراهمی کولائی

محسن آقائی زاده

ولی اله یوسف آبادی

مهدی حسنی

علی حبیب خدائی

محمدرضا آسرائی

خلیل کشاورز

چکیده

با توجه به محدودیت منابع آبی استفاده از ارقام چغندرقند متحمل به تنش کم آبیاری می تواند به زراعت این محصول در مناطق نیمه خشک کمک کند. در سال ‮‭1391‬ از تلاقی شانزده فامیل نیمه خواهری متحمل به خشکی با دو سینگل کراس منوژرم و مولتی ژرم هیبریدهایی تهیه گردید که در سال ‮‭1392‬ در دو منطقه کرج و همدان مورد مقایسه محصولی قرار گرفتند. هر دسته از هیبریدها به همراه دو شاهد متحمل به خشکی داخلی و خارجی و دو شاهد غیرمتحمل در مجموع شامل ‮‭20‬ رقم در قالب دو آزمایش جداگانه ارزیابی شدند. هر دو آزمایش در قالب طرح اسپلیت پلات که فاکتور اصلی آن شامل دو سطح (آبیاری با اعمال تنش خشکی و آبیاری بدون تنش) و فاکتور فرعی شامل ‮‭20‬ سطح (‮‭16‬ هیبرید و 4 رقم شاهد) بود در مناطق مورد نظر اجرا شد. آبیاری در دو حالت (تنش و بدون تنش) تا مرحله تنک و وجین (استقرار بوته ها) بطور معمول انجام گردید. پس از آن در شرایط بدون تنش، آبیاری پس از ‮‭90‬ میلی متر تبخیر و در شرایط تنش در کرج براساس حدود ‮‭200‬ میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس ‭A ‬با روش نشتی و در همدان براساس ‮‭30‬ میلی متر تبخیر از تشتک و به مقدار پنجاه درصد نیاز آبی گیاه با روش نواری قطره ای (تیپ) صورت گرفت. هر آزمایش دارای چهار تکرار بود و کرت های آزمایشی بصورت سه خط به طول هشت متر و فاصله خطوط ‮‭50‬ سانتیمتر در نظر گرفته شدند. در طول فصل رشد صفاتی مانند تعداد بوته بعد از استقرار، نمره رشد و یکنواختی مورد اندازه گیری قرار گرفت. در پایان دوره رشد و زمان برداشت، ریشه های هر کرت شمارش و توزین شد. همچنین خمیر گیری از ریشه های چغندر قند جهت تجزیه صفات کمی و کیفی چغندر قند انجام گرفت. در میان هیبریدهای جدید منوژرم و در شرایط تنش رطوبتی، عملکرد شکر دو هیبرید (‮‭7112‬ * 8‭-SB‬‮‭36‬)*‮‭7-110‬‭-HSF ‬و (‮‭7112‬*‮‭25‬‭-SB‬‮‭36‬)*‮‭52-111‬‭-HSF ‬در کرج به ترتیب ‮‭10/17‬ و ‮‭10/06‬ تن در هکتار و در همدان ‮‭7/33‬ و ‮‭7/62‬ تن در هکتار محاسبه گردید که بهتر از شاهد داخلی و قریب به یک تن بیشتر از شاهد خارجی بود. هیبرید مولتی ژرم (‮‭27‬‭-I‬‮‭13‬‭*SB‬‮‭36‬)*‮‭52-110‬‭-HSF ‬نیز با عملکرد شکر ‮‭10/43‬ تن در هکتار در کرج و ‮‭6/92‬ تن در هکتار در همدان در شرایط تنش جزو هیبریدهای برتر مشترک در هر دو منطقه بود. در مقایسه با شاهد متحمل خارجی درصد قند کلیه هیبریدها کمتر و در مورد بسیاری از آنها اختلاف موجود معنی دار بود که نشان می دهد در رابطه با این صفت می بایست تحقیقات بیشتری انجام شده و انتخاب های موثرتری صورت گیرد. واژه های کلیدی: چغندر قند، ژرم پلاسم، خشکی

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.