بررسی و مقایسه تعیین اوج پرواز پروانه چوبخوار پسته با روش های استفاده از نیاز حرارتی، داده برداری مزرعه ای و تله های فرمونی

پروانه چوبخوار پسته با نام علمی Kermania pistaciella (Amzel) هم اکنون یکی از آفات مهم پسته محسوب می شود و در مناطق آلوده خسارت فراوانی وارد می کند. با توجه به این که اکثر جمعیت این آفت در دهه دوم و سوم فروردین ماه به حشره کامل تبدیل می شود لذا تعیین زمان اوج ظهور آفت برای تعیین زمان مبارزه اهمیت زیادی دارد. هدف این پروژه بررسی نقاط ضعف و قوت سه روش مهم تعیین اوج پرواز پروانه چوبخوار پسته،شامل روش های استفاده از فرمون جنسی، استفاده از روش تعیین نیاز حرارتی آفت و بررسی مستقیم و مزرعه ای شفیره های آفت در باغ بود. این تحقیق نشان داد روش های ذکر شده در مجموع قادر به تعیین زماناوج ظهور آفت می باشند ولی هر کدام مزایا و محدودیت هایی دارند که در تعیین اوج پرواز باید به این محدودیت ها توجه نمود. در مجموع تله های فرمونی اوج پرواز را 1 تا 3 روز زودتر از سایر روش ها تعیین می کنند و ممکن است تحت تاثیر شرایط نامساعد جوی قرار گیرند. روش مزرعه ای ممکن است تحت تاثیر شرایط باغ ، پارازیتیسم وخطاهای مهارتی قرار گیرد. روش تعیین نیاز حرارتی فقط در نقاطی که دارای ایستگاه هواشناسی می باشد قابل استفادهاست. نتایج این تحقیق نشان دادکه برای تعیین اوج پرواز آفت در هر منطقه در صورت امکان بهتر است از هر سه روش و یا حد اقل از 2 روش استفاده شودو سپس داده های مربوطه را ارزیابی و تفسیر نمود. با توجه به این که تعیین اوج پرواز و اطلاع رسانی به کشاورزان در نقاط مختلف کشور باید توسط کارشناسان گیاهپزشکی و حفظ نباتات صورت گیرد. لذا در این گزارشنحوه و شرایط بکارگیری هر یک از روش های سه گانه فوق به تفصیل شرح داده شده است. سپس مسیر کار و روش های ساده و قابل اطمینان و کاربردی قابل استفاده برای کارشناسان گیاهپزشکی ارایه گردیده است. با توجه به نتایج این تحقیق بطور معمول اوج پرواز حشرات کامل پروانه چوبخوار پسته در رفسنجان در دهه های دوم و سوم فروردین ماه و در زرند و سیرجان در اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت ماه اتفاق می افتد. بررسی ها نشان می دهد اگر در فروردین ماه میانگین حرارت محیط کاهش شدید داشته باشد، زمان اوج پرواز نیز به تاخیر می افتد و در بعضی مواقع ممکن است دو اوج پرواز برای حشرات کامل پروانه چوبخوار پسته مشاهده شود.واژه های کلیدی: پسته، پروانه چوبخوار پسته ، اوج پرواز، kermania pistaciella Amzel