محسن خدادادی
حامد حسن زاده خانکهدانی
یدالله میرزایی
علیرضا پرکاسی
غلام سعیدی
علی شهریاری

در این پژوهش، اثرات 3 اندازه آنیون ست ]ریز (2-1 سانتی متر)، متوسط (3-2 سانتی متر) و درشت (4-3 سانتی متر)[ بر عملکرد و برخی صفات سه رقم پیاز روزکوتاه شامل ارلی وایت، تگزاس ارلی گرانو و پریماورا طی دو سال زراعی متوالی (95-94 و 96-95) در سه منطقه روزکوتاه جیرفت، ایرانشهر و میناب مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. آنیون ست ها در بهار در منطقه دلفارد جیرفت تولید و پس از درجه بندی در سه منطقه مذکور کشت شدند. تاریخ کشت در هر سه منطقه 17 تا 18 شهریور بود. عملیات داشت ارقام مطابق روال معمول انجام و پس از برداشت محصول از دو خط میانی هر کرت صفات مربوط به عملکرد و اجزای آن ارزیابی شد. نتایج نشان داد بیشترین درصد بولتینگ در رقم ارلی وایت در دو اندازه ریز و متوسط آنیون ست (0/15 درصد) و کمترین آن در رقم پریماورا در اندازه متوسط آنیون ست (2/2 درصد) مشاهده شد، هرچند همبستگی معنی داری بین اندازه آنیون ست و درصد بولتینگ مشاهده نشد. در سه رقم مورد بررسی، افزایش اندازه آنیون ست منجر به افزایش درصد چندقلویی و نیز متوسط وزن سوخ شد. بیشترین عملکرد اقتصادی سوخ در رقم پریماورا و اندازه آنیون ست متوسط (6/67 تن در هکتار) مشاهده شد که با همه ترکیب های تیماری اختلاف معنی داری نشان داد. کمترین عملکرد اقتصادی سوخ در رقم تگزاس ارلی گرانو در همه اندازه های آنیون ست مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، در مجموع در سیستم تولید پیاز خوراکی با استفاده از آنیون ست، اندازه متوسط به قطر 3-2 سانتی متر توصیه می گردد. در این میان، رقم پریماورا از پتانسیل بهتری نسبت به دو رقم دیگر برخوردار بود.واژه های کلیدی: درصد ماده خشک، رشد رویشی، زودرسی، چندقلویی، عملکرد اقتصادی،