معرفی و مقایسه عملکرد قند ارقام جدید چغندرقند منوژرم مقاوم به به نام تجاری اکباتان و آریا با رقم رایج منطقه

سطح زیر کشت چغندرقند استان همدان در سال 94 حدود 6900 هکتار بوده که میزان 334 هزار تن محصول ریشه تولید شده است. بیماری ویروسی ریزومانیا، بیماری پوسیدگی ریشه و نماتد چغندرقند از چالش-های زراعت چغندرقند و از مخربترین و پرخسارت ترین تنش های زنده در مناطق مختلف کشور به و ویژه استان همدان به شمار می آید که خسارات قابل توجهی به چغندرکاران وارد می نماید. همچنین بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه ناشی از قارچ Rhizoctonia solani AG-2-2 بالغ بر 30 درصد مزارع چغندرقند کشور را تحت تاثیر قرار داده است. اغلب کشاورزان چغندرکار از بذر منوژرم مقاوم خارجی(حدود 90%) و درصد کمی از بذور منوژرم ایرانی (10%) به علت ذهنیت غیر مقاوم بودن ارقام ایرانی، استفاده می نمایند. استفاده از ارقام مقاوم ساده ترین و کارآمدترین توصیه ترویجی جهت کاهش خسارت بیماری و افزایش درآمد زارعین برای مقابله با بیماری می-باشد. به همین منظور طرح تحقیقی-ترویجی با عنوان معرفی و مقایسه عملکرد قند ارقام جدید چغندرقند منوژرم مقاوم به نام تجاری اکباتان و آریا با رقم رایج منطقه در سال 1396 در شهرستان های اسدآباد و نهاوند اجرا شد. در شهرستان نهاوند عملکرد ریشه ارقام آریا، اکباتان و آنتک (شاهد) به ترتیب 08/82، 87/72 و 33/88 تن در هکتار بود. درصد قند ارقام به ترتیب 78/14، 38/15 و 17/17 درصد بود. معیار تصمیم گیری تنها معیار درآمد ناخالص برای مقایسه هر رقم می باشد. براساس این معیار درآمد ناخالص در شهرستان نهاوند ارقام آریا و اکباتان به ترتیب6/28 و 9/37 درصد درآمد ناخالص کمتری از رقم انتک ( شاهد) دارند. لذا رقم انتک ( شاهد) به لحاظ اقتصادی نسبت به دو رقم دیگر( آریا و اکباتان ) در منطقه فیروزان از توابع شهرستان نهاوند رقم برتر می-باشد. در اسدآباد عملکرد شکر در ارقام سوپر شکوفا، شکوفا، آریا و اکباتان به ترتیب 91/13، 32/11، 54/10 و 09/11 تن در هکتار به دست آمد. ارقام آریا، شکوفا و اکباتان به ترتیب 5/35، 8/24 و 7/28 درصد درآمد ناخالص کمتری از رقم سوپرشکوفا دارند. بنابراین رقم سوپر شکوفا به لحاظ اقتصادی نسبت به سه رقم دیگر( آریا، شکوفا و اکباتان ) در منطقه وندرآباد از توابع شهرستان اسداباد سوپرشکوفا رقم برتر و قابل توصیه می-باشد.واژه های کلیدی: چغندرقند، عملکرد قند، نماتد، ریزومانیا، ریزوکتونیا