روش های تامین مالی آزادراه اردکان-مهریز

به منظور گشایش در تگنای مالی دولت‌ها، انتقال مناسب انواع ریسک‌ها، افزایش بهره‌وری سرمایه انوع قراردادهای مشاکرت عمومی-خصوصی طراحی شده است. دراین راستا از معروفترین آن‌ها استفاده از قراردادهای ساخت، بهره‌برداری و انتقال است(BOT). دراین نوع قراردادها به بخش خصوصی اجازه داده می‌شضود که با توجه به سرمایه‌گذاری مسبت به بهره‌برداری در زمانی مشخص اقدام نماید. دراین راستا سوالات مهمی مطرح است. اول این‌که میزان سود سرمایه‌گذار از ابتدا تعیین شده و از این رو زمان مربوط به پروژه متغیر باشد. این موضوع ریسک مربوط به ارزیابی درآمدی پروژه را در برخواهد داشت. در کنار آن روش دیگر این است که زمان پروژه ثابت باشد. دراین صورت در صورت برآورد نادرست از حجم ترافیک عبوری، پروژه انتظارات درآمدی را برای بخش خصوصی نخواهد داشت. از این‌رو، طراحی مدلی که، پوشش دهنده ریسک درآمدی باشد از اهمیت بالایی برخوردار است. درحال حاظر اجرای پروژه‌های آزاد راهی به صورت BOT است. لیکن در این راستا دولت ها با چندین سناریو مواجه هستند. سناریو اول این که 50 درصد از هزینه های مربوط به سرمایه گذاری توسط دولت ها پرداخت شده و درکنار آن برای مدت زمان بهره برداری (که معمولا 20 ساله است) عوارضی تعیین که این عوارض براساس نرخ تورم و نرخ رشد حجم ترافیک عبوری افزایش پیدا کند. سناریو دو، این که دولت ها هیچگونه سرمایه گذاری انجام نداده و بازگشت سرمایه نیز براساس دریافت عوارض باشد.  سناریو سوم درنظر گرفتن سرمایه‌گذاری از طرف بخش خصوصی و درعوض آن پرداخت سالیانه و ثابت به بخش خصوصی تا پایان قرارداد است. در این روش ریسک جمع آوری عوارض و درآمد حاصل از آن برعهده بخش عمومی است. سناریو چهارم سرمایه‌گذری از طرف بخش خصوصی و درعوض پرداخت ثابت به بخش خصوصی، پرداخت به صورت افزایش متناسب با تورم است. سناریوهای معرفی شده پوشش دهنده ریسک درآمدی هستند که بخش خصوصی را بیشتر به مشارکت ترقیب می‌کند. دراین پروژه تمامی سناریوهای یاد شده از نظر میزان پرداخت سالیانه و همچنین ارزش حال این پرداختی‌ها در کنار نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری برای آزادراه اردکان-مهریز محاسبه و با یکدیگر مقایسه شده‌اند. با استفاده از این روش ها می توان نسبت به روز کردن قانون مربوطه به همراه تنوع بخشیدن به پوشش ریسک درآمدی اقدام لازم را انجام داد. 

کلیدواژه ها:

ساخت بهره برداری و انتقال ، ساخت بهره برداری و انتقال به صورت سالیانه ، تامین مالی زیرساخت