واکاوی روند تغییرات و الگوی فضایی ابرناکی سالانه و فصلی در ایران

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه مخاطرات محیط طبیعی، دوره: 7، شماره: 15
  • کد COI اختصاصی: JR_JNEH-7-15_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 258
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود احمدی

استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، تهران

حمزه احمدی

دانشجوی دکتری آب و هواشناسی کشاورزی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار

عباسعلی داداشی رودباری

دانشجوی دکتری آب و هواشناسی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، تهران

چکیده

   ابرها در چرخه آب و شکل­گیری اقلیم­های مختلف از اهمیت بالایی برخوردار می­باشند. توزیع مکانی روزهای ابرناکی و روند تغییرات آن در جهت اتخاذ تصمیمات و راهبردهای محیطی حائز اهمیت است. هدف از این پژوهش بررسی روند تغییرات مکانی و زمانی سالانه تغییرات روزهای ابرناکی در ایران بر مبنای روش های زمین آمار می باشد. روش پژوهش براساس آمار و اطلاعات روزهای ابری 43 ایستگاه همدید از سال 1970 الی 2010  انجام شد. به منظور تعیین الگوی فضایی از روش­های مختلف درون یابی زمین­آمار استفاده شد. برای سنجش دقت این روش­ها از معیارهای اعتبارسنجی MAE،MBE وRMSE و برای ارزیابی روند تغییرات از روش من – کندال و کمترین مربعات استفاده گردید. نتایج نشان داد از شمال به جنوب و از غرب به شرق ایران، تعداد روزهای ابری کاهش می یابد و تفاوت مکانی زیادی در تعداد روزهای ابرناکی در کشور وجود دارد.  توزیع زمانی – مکانی روزهای ابری در کشور نیز تابع مولفه های مکان می­باشد و عامل عرض جغرافیایی بیشترین تاثیر را دارد. نتایج معیارهای اعتبارسنجی نشان داد که برای ابرناکی سالانه روش­های GPI و C/K، در فصل زمستان روش درون یابی C/K، در فصل بهار روش IDW، در فصل تابستان LPI و در فصل پاییز روش­های RBF وEBK از عملکرد بالاتری در توزیع مکانی ابرناکی برخوردار می­باشند. روند تغییرات روزهای ابری در کشور بیشتر کاهشی بوده، در بیش از نیمی از ایستگاه های موردمطالعه این روند کاهشی معنی­دار آشکار گردید. از آنجایی که مقدمه بارش ابرناکی است، نتایج تحقیق در پیش آگاهی مدیریت ریسک مخاطرات هیدروکلیمایی و مدیریت منابع آبی حائز اهمیت می باشد.

کلیدواژه ها

ابرناکی, ایران, زمین آمار, روند تغییرات, کریجینگ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.