تحلیل سبک شناختی عناوین شعری جریان شعر مقاومت مذهبی (با تکیه بر اشعار شفیعی کدکنی، طاهره صفارزاده و موسوی گرمارودی)
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: مجله ادبیات پایداری، دوره: 11، شماره: 21
- کد COI اختصاصی: JR_JRTK-11-21_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 709
نویسندگان
استاد دانشگاه اراک
دانشجوی دانشگاه اراک
چکیده
بعد از مشروطه به واسطه آشنایی شاعران ایرانی با شعر اروپایی، عنوان و نام اثر بیشتر از پیش مورد توجه قرار گرفت؛ به گونهای که عناوین شعری در ساختار کلی شعر معاصر جایگاه ویژه ای یافت و عنوان شعر به نوعی، عصاره متن محسوب گردید. بررسی عنوان شعر به مثابه درگاه ورود به متن میتواند نوع نگاه، جهانبینی و گرایشهای زیباشناختی شاعران را نشان دهد. در این پژوهش، عناوین شعری یکی از جریانهای دوره سوم شعر معاصر (از کودتا تا انقلاب) که دوره تعدد صداها و تثبیت شعر معاصر است؛ یعنی جریان شعر مقاومت مذهبی، مورد بررسی قرار گرفته است؛ به این منظور، عناوین تمام مجموعهشعرهای قبل از انقلاب محمدرضا شفیعی کدکنی، طاهره صفارزاده، علی موسوی گرمارودی که از معروفترین شاعران این جریان شعری هستند، در سه قلمرو زبانی، ادبی و فکری با رویکردی سبکشناختی مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. در نقد و تحلیل زبانی، عناوین شعری این شاعران به چهار دسته ساخت واژه، ساخت ترکیبی، ساخت عبارت و ساخت جمله تقسیمبندی شد و سپس به بررسی آماری و مقایسهای پرداخته شد. در سطح ادبی نیز، انواع آرایههای ادبی استفاده شده در عناوین شعری مشخص گردید و از نظر آماری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و در سطح فکری نیز، با دستهبندی پنجگانه مفاهیم اندیشگانی عناوین شعری این شاعران به صورت فردی و رمانتیک، اسطوره و حماسه، عناصر طبیعت، سیاسی و اجتماعی و باورهای دینی و مذهبی و ارائه جدول آماری از عناوین شعری هر کدام از این شاعران در حوزههای گفتهشده، به نقد و تحلیل عناوین شعری این شاعران از این منظر پرداخته شد و در نهایت، این نتیجه حاصل شد که عناوین شعری هر کدام از این شاعران با مضامین مورد استفاده ارتباطی طولی دارند؛ با این تفاوت که شیوه و نوع گزینش عناوین شعری این جریان ادبی با هم در بعد زبانی، ادبی و فکری تفاوتهایی دارد که این تفاوتها در نهایت، سبب ایجاد شاخصههای سبکی در مورد هر کدام از شاعران این جریان ادبی میگردد.کلیدواژه ها
عنوان شعر, جریان شعر مقاومت مذهبی, سبکشناسی عناویناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.