الهیار خادم - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
فائز رئیسی - استاد خاکشناسی، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
حسین بشارتی - استاد خاکشناسی، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج، ایران

فعالیت­های انسانی در زمینه های مختلف کشاورزی و صنعتی موجب افزایش روز افزون ضایعات می گردد. دفع و تخلیه نامناسب این ضایعات در محیط باعث ایجاد عوارض نامطلوبی برای محیط زیست می گردد. استفاده مناسب و کاربردی از این ضایعات موجب کاهش فشار بر محیط زیست خواهد شد. بیوچار ماده کربنی است که از گرمادهی بقایای گیاهی و ضایعات در محیط حاوی اکسیژن محدود یا بدون اکسیژن به دست می­آید. تجزیه گرمایی زیست توده در محیط فاقد اکسیژن را گرماکافت می نامند. بیوچار پایداری بالایی داشته و به منظور مدیریت ضایعات، کاهش تغییرات اقلیمی، تولید انرژی و بهبود خصوصیات خاک تولید می­شود. خصوصیات منحصر به فرد بیوچار آن را به عنوان گزینه مناسبی برای مصرف در خاک مطرح ساخته است. بیوچار خصوصیات مختلف فیزیکی (از جمله ساختمان خاک، جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی)، شیمیایی (pH، ظرفیت تبادل کاتیونی، میزان مواد آلی) و زیستی خاک (فعالیت میکروبی، تنوع میکروبی، فعالیت آنزیمی، جمعیت میکروبی) را تحت تاثیر قرار داده و موجب بهبود حاصلخیزی خاک می­شود. بیوچار با تامین بخشی از عناصر مورد نیاز گیاه موجب افزایش عملکرد گیاه می گردد. مصرف بیوچار در اغلب موارد باعث بهبود خصوصیات خاک شده است، هرچند در مواردی نیز آثار منفی آن مشاهده گردیده است.

بیوچار, گرماکافت, خصوصیات خاک, عملکرد گیاه