تاثیر شیب و شبکه آبراهه ها بر شکل گیری انواع خاک ها، مطالعه موردی حوضه آبخیز شازند-اراک

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: دوفصلنامه مدیریت اراضی، دوره: 6، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_LMJ-6-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 425
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجتبی یمانی

استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران .

احمد صمدی

دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مخاطرات محیطی، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، تهران ایران.

چکیده

تکامل خاک متاثر از عوامل پنج گانه اقلیم، پی سنگ، پستی وبلندی، موجودات زنده و زمان است، توپوگرافی به علت به وجود آوردن محیط­های اقلیمی کوچک و متفاوت، با تاثیر بر روی روابط رطوبتی خاک، تنوع پوشش گیاهی در شیب­های شمالی و جنوبی و شدت جابه جایی مواد به وسیله فرسایش و همچنین انتقال مواد به شکل غلطان و محلول، موجب تکامل پروفیل خاک می شود. هدف این تحقیق ایجاد ارتباط بین ژئومورفولوژی و کاربری اراضی در بخش کشاورزی است. استفاده از پارامترهای ژئومورفولوژی برای کمک در طبقه بندی­های کوچک مقیاس خاک، هدف دیگر این کار است. روش کار در این تحقیق بر ارتباط بین تیپ لندفرم ها و ارتباط آن ها با خاک تاکید دارد. برای این منظور از ارتباط بین نقشه خاک منطقه (تهیه شده توسط موسسه خاک و آب) با شرایط ژئومورفولوژی حاکم استفاده شده است. پارامترهای در نظر گرفته شده در این تحقیق؛ شیب، جهت شیب، شبکه زهکشی و مخروط افکنه ها است. ابتدا نقشه های مربوط به پارامترهای ژئومورفولوژی بیان شده، در محیط GISتهیه شد، سپس با انطباق این نقشه ها با نقشه طبقات خاک از طریق ابزارهای زمین آمار در محیط Arc map، ارتباط بین عوامل شیب، هیدرولوژی و مخروط افکنه ها با خاک به صورت زیر به دست آمد: 1. با کاهش شیب درجه کیفت خاک بهبودیافته است. 2. خاک در سطح مخروط افکنه ها از راس مخروط به سمت قاعده دارای مواد و ترکیبات مناسب تری جهت کشت می باشد. 3. مکان به هم پیوستن رودخانه های درجه 3 و بالاتر، محل شکل گیری خاک های درجه 2 باقابلیت کشاورزی مناسب است. 4. تنها محدودیتی که در اراضی پایین دست و انتهای مخروط افکنه ها نسبت به مکان های دیگر بیشتر به چشم می خورد، محدودیت رطوبت است.5. خاک های درجه 1 در مناطق با زهکشی عمودی و شیب کم مکان یابی شد.

کلیدواژه ها

ژئومورفولوژی, شازند, شیب, طبقات خاک, کاتنا, هیدرولوژی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.