مرتضی کرمی - دانشگاه جامع امام حسین علیهالسلام، تهران، ایران
حسن نجفی - دانشگاه علامه طباطبائی(ره)، تهران، ایران

اگر نظام فلسفی که آموزش عالی بر آن بنا شده را به عنوان یکی از اصلی ترین و ضروری ترین مبانی آن بدانیم و حتی به تعبیری رساتر نظام فلسفی و بن مایه های آن را یک فرا مبنا برای آموزش عالی در نظر گیریم؛ آیا این پرسش به ذهن خطور نمیکند که شاید بیشترین مشکلات امروزین آموزش عالی ما به علت عدم توجه به مبانی فلسفی است چرا که چون به دقت بنگریم خواهیم دید که آموزش عالی کنونی جامعه ما به علت آن که از زمان تاسیس آن به شیوه امروزین، چون بیشتر وامدار نظامهای آموزشی دیگر کشورها بوده؛ مبانی فلسفی آن نیز ملغمه ای است از آراء و نظرات فلسفی ای که نه سنخیتی با مبانی دینی - فلسفی و فرهنگی کشور ما دارندو نه کارآمدی لازم را برای آن. بدین دلیل محصول آن یعنی دانشجو؛ نیز محصولی است بیگانه با بن مایه های فلسفی- دینی خود و در زمینه حل مشکلات خود و جامعهاش ناکارآمد. چرا که ما در کشوری زندگی میکنیم که پایه های شخصیت و هویت و نظام ارزشی مردم آن بر باورهای دینی و فرهنگ ایرانی استوار میباشد. تاریخ تفکر و فرهنگ و ارزشهای دینی و ملی ما، که مبتنی بر تعالی جویی و حکمت وفضیلت است، عمیقا0 متفاوت از تاریخ اندیشه و فرهنگ و هویت و نظام ارزشی مغرب زمین است که دنیامداری و عمل گرایی، فلسفه اصلی زندگی آنان را تشکیل میدهد (مظاهری، .(3 :1389بدین سبب است که در فلسفه های علمی جدید کمترین توجهی به عالم بالا و به ارزشهای جاودانه و متعالی نمیشود که خود حاکی از پذیرش پیش فرض های مادیگرایی و دنیامداری، تحت عنوان بیطرفی علمی است. لذا، تدوین و تبیین نظام آموزش عالی بر اساس فلسفه اسلامی و بر مبنای نحله های مختلف آن، بیش از پیش اهمیت مییابد. بر اساس این اهمیت از یک سو و نیز لزوم توجه به فلسفه اسلامی-خصوصا0حکمت مت عالیه به عنوان یکی از اصلی ترین و جامع ترین نحله های فلسفه اسلامی است که کاخ رفیع آن توسط صدرالمتالهین بنا گردید و از زمان ایجاد تاکنون یکی از منسجم ترین و متقن ترین نظامهای فلسفی موجود بوده (آشتیانی، :1387 – (10 از سوی دیگر، باید یک تغییر پارادایمی در معماری و طرح ریزی عناصر اصلی نظام آموزش عالی کشور ما صورت گیرد. بر اساس این اهمیت و ضرورت کتاب حاضر با هدف استخراخ مدلول هایی برای برنامه درسی دانشگاهی (به عنوان یکی از مهمترین عناصر نظام آموزش عالی) از مبانی فلسفی صدرالمتالهین تالیف شد.