رضا افخمی عقدا - دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد(نویسنده مسئول)
فاطمه جمشیدی - دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد

غم غربت یا یادمانه یک احساس درونی تلخ و شیرین به اشیا، اشخاص و موقعیت های گذشته است که به دلیل رویدادهای سیاسی و اجتماعی پس از جنگ­های جهانی، بسیار مورد توجه روان­شناسان، جامعه­شناسان و بیش از هر قشری، شاعران قرار گرفت و مظاهر این پدیده بر شعر شاعران معاصر عربی و به­ویژه نزار قبانی شاعر سوری غالب شد. پژوهش حاضر با روش تحلیلی – توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه­ای نوشته شده است و نگارندگان با در نظر گرفتن زندگی اجتماعی و سیاسی نزار قبانی ، به واکاوی اشعار او از منظر یادمانه پرداخته­اند. در رابطه با دستاوردهای پژوهش حاضر باید گفت نمود پنج قسم از یادمانه­ها در شعر نزار قبانی قابل مشاهده است که عبارتند از: یادمانه دوری از وطن ، یادمانه دوران کودکی ، یادمانه سوگ همسر یادمانه ناکامی اجتماعی و یادمانه از دست رفتن جامعه آرمانی . همچنین این دسته از اشعار وی در نتیجه عواملی چون مرگ همسر، دوری از وطن، مشاهده نابسامانی­های جامعه و نیز سکوت مردم در برابر ظلم و بی­عدالتی در دیوان وی تجلی یافت.

شعر معاصر عربی, غم غربت, یادمانه, نزار قبانی