عبدالله مرادی - استادیار روابط بین الملل دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی
نصرالله کلانتری - رئیس پژوهشکده امنیت ملی، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

افراط گرایی سلفی ازجمله مهم ترین پویایی های جهان اسلام بوده است که متاثر از مولفه های هویت بنیاد درونی و هم چنین فشار ساختاری بیرونی، نضج پیدا کرده است. به گونه ای که تروریسم سلفی به اصلی ترین عامل آشوب منطقه ای و تهدید امنیت بین المللی تبدیل شده است. اما در کنار تبیین چرایی، چگونگی شکل گیری تروریسم سلفی، آنچه ضرورت دارد آینده تداوم و تغییر در وضعیت جریان سلفی در گستره جهان اسلام است. بر این اساس پرسش اصلی این پژوهش آن است که: مولفه های پیش برنده موثر بر روند آتی افراط گرایی سلفی در جهان اسلام کدامند در پاسخ به این پرسش با توجه به چارچوب نظری سازه انگاری، می توان فرضیه اصلی پژوهش را این گونه ارائه نمود که؛ قوام متقابل ساختار نظام بین الملل و افراط گرایی سلفی با تشدید خشونت های دوجانبه نقطه محوری در روند چهار دهه افراط گرایی سلفی در جهان اسلام بوده است و بر همین اساس می توان مولفه های امکانی متعددی را در سه سطح داخلی(نظیر؛ استبداد سیاسی، دغدغه های هویتی)، منطقه ای(نظیر؛ وجود دولت های فرقه گرا، رقابت هویتی، عدم موازنه قدرت، خلاهای امنیتی و ...) و بین المللی (ساختار هژمونیک، فشارهای یکسان سازی فرهنگی، ایجاد امت مجازی و ...) برای روند تداوم افراط گرایی در چشم انداز آتی مدنظر داشت. البته افراط گرایی سلفی با مولفه هایی چون؛ تغییر در جغرافیای عملیات، تحول کنش تروریستی، باز تعریف دعوت سلفی و ... به انطباق پذیری با تحولات نوین دست خواهد زد.

افراط گرایی, روند پژوهی, تروریسم, هنجار سلفی, نظام بین الملل