زهرا حیدری - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه قم
محمدعلی حاجی ده آبادی - دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه قم

شخصی که از جرم متحمل آسیب های جسمی، روانی، اقتصادی و... می شود بزه دیده نام دارد. در میان شاخه های مختلف علم حقوق، بزه دیده شناسی به دنبال تعریف هر چه دقیق تر و شناسایی حقوق بزه دیدگان است. همچنین این رشته به دنبال ارتقا حقوق آنها و مشارکت هر چه بیشتر و بهتر بزه دیدگان در فرآیند رسیدگی است. توجه به نظرات بزه دیده و مشارکت آنها از موضوعات بحث برانگیز در بین حقوق دانان می باشد؛ با بررسی قوانین و مقررات وضع شده در سطح داخلی و بین المللی توجه قانونگذار به اختیارات بزه دیده در روند رسیدگی و عدالت کیفری را می توان یافت. در مقاله حاضر که به روش کتابخانه ای تهیه و در شمار پژوهش های نظری قرار می گیرد خواهیم گفت که به دلیل وجود حس انتقام جویی در بین بزه دیدگان و به جهت جلوگیری از بی نظمی اجتماعی در فرآیند جبران خسارات وارده به وی، حقوق بزه دیدگان و حدود مشارکت آنها در فرآیند رسیدگی به بزه ارتکابی در بسیاری از کشور ها از جمله ایران به طور نسبی پذیرفته شده است.

بزه ، بزه دیده ، انتقام ، مجازات، مسئولیت، حدود اختیارات بزه دیده، قوانین داخلی و بین المللی