باقر سرداری - گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاداسلامی واحدخوی خوی ایران
حجت جعفرپور - کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاداسلامی واحدخوی خوی ایران

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش براساس راهبرد نقشه مفهومی در پیشرفت تحصیلی علومتجربی دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون -پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی شهر خوی در سال تحصیلی96-95 به تعداد 1722 نفر بودند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 120 نفر با استفاده از جدول بارتلت به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب و به تصادف در 2 گروه آزمایش 60) نفر) و کنترل ( 60 نفر) جایگزین شدند. نحوه انتخاب نمونه آماری نیز بدین صورت بود که ابتدا شهر خوی به 4 ناحیه آموزش و پرورشی تقسیم و سپس نواحی اول و سوم به تصادف انتخاب و از نواحی مزبور دو مدرسه ابتدایی پسرانه و در نهایت از هر یک از این مدارس دو کلاس پایه پنجم ابتدایی به صورت تصادفی انتخاب و در 2 گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. سپس شرکت کنندگان هر دو گروه مقیاسهای محقق ساخته بر مبنای سطوح دانش، درک و کاربرد حیطه شناختی بلوم را در دو مرحله پیش (α=0/75) و پس آزمون (α=0/80) تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS نسخه 21 انجام گرفت. نتایج حاصل از تحلیل نشان داد که آموزش براساس راهبرد نقشه مفهومی تاثیر مثبت و معناداری بر پیشرفت تحصیلی کل و مولفه های درک مطلب و کاربرد مطالب دارد .(p<0/05) اما بر سطح دانش شرکت کنندگان تاثیر ندارد. با توجه به نتایج بدستآمده میتوان گفت که استفاده از نقشه های مفهومی موجب میشود، مطالب در سطح عمیق تری پردازش شوند، که در این صورت درک و کاربرد مطالب نیز سریع تر و آسانتر خواهد بود.

علوم تجربی پنجم ابتدایی، نقشه مفهومی، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان