مجید آقاعلیخانی - دانشیار، دانشگاه تربیت مدرس، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تخصص: اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، علوم علف های هرز
زهره شمالی زاده - دانش آموخته، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ترتبیت مدرس- تهران
امیر قلاوند - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

به منظور بررسی تاثیر سیستم­های تغذیه­ای آلی، شیمیایی و زیستی بر عملکرد و کیفیت علوفه سه لاین خلر (Lathyrus sativus L.) به عنوان یکی از لگوم های سردسیری، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، در سال زراعی 96-1395 به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اول، سه لاین خلر شامل L1 (Sel.B/222)، L2 (Sel.B/111) و L3 (Sel.290)) و عامل دوم، چهار سیستم تغذیه­ای شامل بدون کود (F0)، 100%  شیمیایی (F1)، 100% دامی (F2) و 75%  دامی+ 25% نیتروکسین (F3) بود. نتایج نشان داد که لاین L1 (Sel.B/222) در تیمار 100% شیمیایی، بیشترین عملکرد علوفه تر (kg.ha-1 8/20145) را داشت و در تیمار تغذیه تلفیقی(75%  دامی+ 25% نیتروکسین)، بیشترین عملکرد علوفه خشک (kg.ha-1 3/3005 ) را تولید کرد. سیستم تغذیه­ای 75% دامی+ 25% نیتروکسین، با داشتن بیشترین درصد ماده خشک قابل هضم، بالاترین درصد پروتئین و کمترین درصد دیواره سلولی به غیر از همی سلولز، از لحاظ کیفیت علوفه بر سایر تیمارها برتری داشت. لاین L1(Sel.B/222) بیشترین درصد ماده خشک قابل هضم و کمترین درصد دیواره سلولی به غیر از همی سلولز را به خود اختصاص داد و لاین L3(Sel.290)، فقط از نظر درصد پروتئین برتر بود. کمترین درصد فیبر خام  علوفه خلر در برهمکنش لاین L3(Sel.290) و سیستم تغذیه تلفیقی 75% کود دامی+ 25% نیتروکسین حاصل شد. در مجموع می­توان تیمار L1F3( لاینL1)  با سیستم تغذیه ا­­ی تلفیقی 75% کود دامی+ 25% نیتروکسین که جایگزین مناسبی برای کود شیمیایی و گامی بسوی تحقق اهداف کشاورزی پایدار می­باشد را برای تولید بیشترین علوفه مرغوب از خلر معرفی کرد.  

تغذیه گیاه, کود, کیفیت علوفه, عملکرد علوفه, لگوم سردسیری