ثمین ترکمن - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
جمال الدین سهیلی - استادیار و عضو هیات علمی، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین

انسانها برای داشتن یک زندگی پیشرفته نیازمند داشتن روابط اجتماعی هستند تا از طریق آن بتوانند به انتقالفرهنگ بین خود و افراد جامعه بپردازند. اما در طی دهه های اخیر با گسترش شهرنشینی، تغییر و تحولات دنیا جدید وهوشمندسازی، انسان معاصر با چالشهای بسیاری روبه رو شده که موجب کمرنگتر شدن هویت و حس تعلق به مکان و درنتیجه کاهش کیفیت زندگی فردی و اجتماعی گردیده است. شاید امروزه یکی از مکان هایی که می تواند نیازهای اجتماعییک شهر را برآورده سازد و برای جذب مردم به فعالیت ها و برقراری تعاملات اجتماعی نقش موثری ایفا کند، مراکزاجتماعی یا Community Center ها باشند. بدین منظور طراحان معماری میتوانند با استفاده از کیفیت های فضایی مختلف، به طراحی فضاهایی بپردازند تا با بهره گیری از این کیفیت ها تعاملات اجتماعی و ارتقاء کیفیت و تعامل در فضا رابرای ایجاد حس تعلق به مکان در افراد تامین نمایند. بدین منظور ابتدا به بیان نظریه های موجود در خصوص حس تعلق بهمکان و ویژگی های آن پرداخته و در ادامه به منظور بررسی چگونگی ایجاد حس تعلق به مکان در طراحی مراکز اجتماعیمعاصر تعدادی از مراکز اجتماعی طراحی شده، به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادیشامل کتب و مقالات پژوهشی و تخصصی جمع آوری گردیده و در ادامه با روش تحقیق توصیفی تحلیلی و استدلال قیاسیبه تحلیل داده ها پرداخته شدهاست. با توجه به نتایج حاصل از بررسی ها می توان به واسطه ایجاد سازماندهی فضایی بینعرصه های مختلف و فراهم آوردن امکان تعامل و ارتباط بیشتر مخاطبین با یکدیگر و همچنین خلق فضای جدیدی درشهرهای امروزی گشت تا به سبب آن، موجب افزایش تعاملات اجتماعی به منظور خلق روحیه مشارکت شهروندی و ایجادحس تعلق به مکان گردید.

حس تعلق به مکان، حس مکان، مفهوم مکان، مراکز اجتماعی