مهران اصغری میدانی - کارشناس رشته گیاهپزشکی
جلیل اصغری میدانی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم (بازنشسته)

یکی از اصول مهم در کشاورزی پایدار، مدیریت علفهای هرز با اعمال خاکورزی مناسب و رعایت عوامل بازدارنده تخریب خاک در دیمزارها میباشد. دیمزارها حاصلخیزی کم و با عمق خاک زراعی محدود و با کمبود رطوبت مواجه میباشد با وجود این سهم عمده ای در تولید محصولات زراعی دارد. جهت مدیریت علفهای هرز و حفاظت از اراضی دیم این تحقیق در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم با 5 تیمار در 3 تکرار براساس طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی به مدت 4 سال زراعی در تناوب آیش - گندم بشرح زیر اجرا شد: = A در پاییز شخم با گاوآهن قلمی + در بهار علف کش + کاشت با بذرکار = B در پاییز بدون خاکورزی، در بهار علف کش ، کاشت با بذرکار = C در پاییز بدون خاکورزی، در بهار پنجه غازی، کاشت با بذرکار = D در پاییز شخم با گاوآهن بدون صفحه برگردان، در بهار پنجه غازی، کاشت با بذرکار = E شاهد (در بهار شخم با گاوآهن برگرداندار، در پاییز دستپاشی کود و بذر و پوشانیدن با هرس بشقابی). علاوه بر میزان عملکرد گندم، میزان رطوبت ذخیره شده در خاک در هر یک از تیمارهای آزمایشی از اعماق 10-0، 20-10 و 30-20 سانتی متر اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان عملکرد گندم در بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنیداری نداشت و تیمار D و B به ترتیب با 1123 و 1112 کیلوگرم در هکتار بیشترین محصول را تولید کرد. از نظر رطوبت وزنی در بین تیمارها اختلاف معنیداری مشاهده نگردید و میزان رطوبت اعماق مختلف خاک در تیمار A بیشتر از سایر تیمارها بود. نتیجه گیری شد که انجام بی رویه خاکورزی و استفاده از ادوات نامناسب نه تنها موجب افزایش عملکرد محصول نمیگردد بلکه افزایش هزینه ها و تخریب و آسیب دیدگی خاکها را نیز به همراه داشته و با اصل کشاورزی پایدار مغایرت دارد. لذا استفاده از علف کش عمومی راندآپ (گلای فوزیت) برای کنترل علف های هرز به جای انجام خاکورزیهای متعدد روش مناسب و مقرون به صرفه میباشد.

کنترل مکانیکی و شیمیایی، خاکورزی، گندم دیم، علفهای هرز، رطوبت خاک