مقایسه ی شاخص فرسایش پذیری خاک ویشمایر و اسمیت با شاخص رومکنز به منظوراستفاده در معادله USLE

فرسایش پذیری خاک یک پارامتر کلیدی در برآورد فرسایش خاک بوده و تلاشهای بسیاری برای برآورد دقیق آن از روی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک انجام گرفته است. فرسایش پذیری خاک به عنوان یک عامل مستقل و وابسته به خصوصیات خاک در معادله ی جهانی تلفات خاک وارد شده است و تعیین دقیق مقدار فرسایش پذیری خاک میتواند در افزایش دقت مدل یاد شده نقش تاثیرگذاری داشته باشد. تاکنون مدلهای مختلفی برای برآورد فرسایش پذیری خاک از روی ویژگیهای خاک توسعه یافته است که از پرکاربردترین آنها میتوان به معادله اولیه ارائه شده توسط ویشمایر و اسمیت همچنین معادله ارائه شده توسط رومکنز اشاره نمود. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه مقادیر فرسایش پذیری محاسبه شده از این دو روش به منظور کاربرد در مدل USLE است. بدین منظور تعداد 72 نمونه سطحی از حوه ابخیز روضه چای در ارومیه برداشته شد. نمونها پس از برداشت به آزمایشگاه منتقل شده و پس از طی مراحل آماده سازی، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی مورد نیاز برای محاسبه هر دو مدل فرسایش پذیری در آنها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که مقادیر فرسایش پذیری محاسبه شده از دو روش یاد شده تفاوت قابل توجهی با یکدیگر دارند به طوری که تغییرات فرسایش پذیری رومکنز در محدوده 0/042 تا 0/12 و برای شاخص ویشمایر و اسمیت برابر با 0/0005 با 0/077 و Mg ha-h/haMJ-mm می باشد.نتایج بررسی همبستگی بین این دو شاخص نشان دهندهی عدم وجود رابطه ی معنیدار بین این دو شاخص است که این امر نشان دهنده ی این است که استفاده از هریک از این شاخص ها میتواند تغییرات قابل توجهی در مقدار فرسایش برآورد شده را به دنبال داشته باشد.

کلیدواژه ها:

فرسایش پذیری ، شاخص ویشمایر و اسمیت ، شاخص رومکنز ، روزضه چای