تحلیل رقابت پذیری بنگاه های صادرکننده زعفران ایران در بازارهای جهانی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه زراعت و فناوری زعفران، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SAFRON-8-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 778
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید حسین محمدزاده

دانشجوی دکتری گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

علیرضا کرباسی

استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

حسین محمدی

دانشیار گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

تجارب چندساله اخیر ایران نشان می­دهد که تکیه اقتصاد به درآمد حاصل از فروش نفت خام، بی­ثباتی درآمد صادراتی را به­دنبال دارد. به­منظور کاهش وابستگی اقتصاد ایران به صادرات نفت خام، جهت­گیری سیاست­های صادراتی باید به سود صدور کالاهای غیرنفتی از جمله صادرات محصولات کشاورزی تغییر یابد. زعفران یکی از اقلام مهم صادراتی ایران است که در سال­های اخیر علی رغم افزایش سطح زیرکشت و تولید ، میزان صادرات آن رشد چشمگیری نداشته است. نتایج پژوهش­های مختلف در ایران نشان می­دهد یکی از دلایل مهم عدم موفقیت شرکت های ایرانی در بازار جهانی صادراتی گیاهان دارویی، کاهش قدرت رقابت­پذیری در این بازارها در سال­های اخیر است. از این رو این مطالعه بر آن است تا به بررسی عامل­های موثر بر رقابت پذیری شرکت­های صادرکننده زعفران ایران در بازارهای جهانی بپردازد. اندازه گیری رقابت پذیری با استفاده از شاخص مزیت نسبی آشکار شده متقارن و تحلیل عوامل اثر گذار بر آن با استفاده از الگوی رقابتی الماس پورتر و مدل رگرسیونی پانل لاجیت کسری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. آمار و اطلاعات لازم از  طریق جمع آوری پرسشنامه از 35 شرکت صادرکننده زعفران برای سالهای 1395- 1390 به دست آمد. نتایج نشان داد عوامل شش­گانه الگوی الماس پورتر شامل شرایط تقاضا، شرایط عوامل، صنایع پشتیبان، استراتژی بنگاه، دولت و اتفاقات و حوادث غیر قابل پیش بینی، بر وضعیت رقابتی شرکت­های مورد مطالعه اثرگذار می­باشند. بر این اساس رعایت استاندادهای صادراتی به لحاظ کمی و کیفی، جلوگیری از نوسانات قیمتی زعفران، کاهش نوسانات نرخ ارز متناسب با سیاست­های دولت، کاهش نوسانات تولیدی به دلیل تغییرات اقلیمی با ارائه راهکارهای فنی و توجه کافی شرکت­هابه استراتژی­های بازاریابی در کوتاه­مدت و بلند­مدت به عنوان پیشنهاد جهت بهبود وضعیت رقابتی شرکت­های مورد مطالعه مطرح می شود.

کلیدواژه ها

رقابت پذیری, زعفران, صادرات, الگوی الماس پورتر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.