سمانه امیری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع-بهینه سازی سیستم ها، دانشگاه صنعتی شیراز
مرتضی کاظمی - استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صتعتی شیراز

افزایش تقاضای حمل و نقل هوایی باعث افزایش حجم ترافیک هوایی و تاخیر در زمان پرواز و فرود هواپیماها شده است که به لحاظ هزینه های عملیاتی به صرفه نیست. این مساله به یکی از چالشهای اساسی مدیران تبدیل شده است. مسالهی زمان بندی هواپیما 1شامل تخصیص هواپیماها به باندهای پرواز فرودگاه، تعیین توالی فرود و پرواز این هواپیماها و تعیین زمان بهینه برای انجام این عملیات در جهت حداقل کردن زمان تاخیر هواپیماها است. این دسته از مساله ها NP-hard هستند و نمی توان با روشهای دقیق طی یک زمان منطقی به جواب بهینه رسید. از این رو روشهای ابتکاری و فراابتکاری بسیاری برای حل این مساله ها با هدف کاهش زمان محاسبه و دستیابی به جوابی با کیفیت بالا استفاده شدهاست. در این مقاله با ارائهی مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط 2برای مساله ی زمان بندی هواپیما از الگوریتم ابتکاری جستجوی بزرگ همسایگی انطباقی(ALNS)3 برای حل آن استفاده میشود. الگوریتم ALNS با مجموعه ای از عملگرهای تخریب و تعمیر طی تکرارهایی جواب اولیه را بهبود میبخشد تا شرایط توقف برقرار گردد. نتیجه های حاصل از مثال عددی ارائه شده در این مقاله کارایی این الگوریتم را نشان میدهد.

مساله ی زمان بندی هواپیما، مدل برنامه ریزی عدد صحیح مختلط، جستجوی بزرگ همسایگی انطباقی