زهرا مرادی - کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه تهران
مسعود صادقی - استادیار گروه روان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان

مقدمه: خانواده، پایه، اساس و زیربنای هر جامعه محسوب می شود و ضمن اینکه کانون آسایش و آرامش است، محل برخورد عقاید و نگرش های زوجین نیز می باشد. تعارض زناشویی و خشم از پیامدهای الگوهای ارتباطی نادرست در خانواده است. روش: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی خانواده درمانی شناختی رفتاری بر کنترل خشم و کاهش تعارض زناشویی در زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره کلانتری 11 شهر خرم­آباد بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوج های کارکنان نیروی انتظامی مراجعه کننده به مرکز مشاوره کلانتری بود. حجم نمونه شامل 3 زوج (6 نفر) بود که به صورت دردسترس از میان زوجین نیروی انتظامی انتخاب شدند که به دلیل مشکلات خانوادگی مرکز مشاوره کلانتری مراجعه کرده بودند. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهم زمان استفاده شد. پروتکل خانواده درمانی شناختی رفتاری در سه مرحله خط پایه و 10 جلسه مداخله 90 دقیقه­ای و پیگیری دوماهه اجرا شد و آزمودنی­ها به مقیاس­های تعارض زناشویی و کنترل خشم پاسخ دادند. نتایج: داده­ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبود تحلیل شدند. یافته­های پژوهش نشان داد میزان بهبودی در متغیر کنترل خشم در مرحله پس از درمان و پیگیری 64/40، 43/41 درصد و در متغیر تعارض زناشویی در مرحله پس از درمان و پیگیری 88/49، 69/49 درصد بود. بحث: یافته­های پژوهش نشان می­دهد که خانواده درمانی شناختی رفتاری بر کنترل خشم و کاهش تعارض زناشویی اثرگذار بوده است.

خانواده درمانی, درمان شناختی رفتاری, کنترل خشم, تعارض زناشویی, تک آزمودنی