تبیین مولفه های کالبدی و عملکردی موثر بر عدالت فضایی در سکونتگاه های حاشیه ای* (مطالعه موردی: کلان شهر مشهد)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه معماری و شهرسازی پایدار، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SAUD-8-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 602
نویسندگان
استادیار، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
استادیار، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
کارشناس ارشد، برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
چکیده
طی دهههای اخیر مفهوم عدالت فضایی در گستره فقر شهری و سکونتگاههای حاشیهای اهمیت ویژهای یافته است. بیعدالتی در نحوه توزیع خدمات و تسهیلات شهری تاثیر جبران ناپذیری را بر ساختار و ماهیت شهرها به خصوص در گسترش پهنههای فقر شهری و شکلگیری سکونتگاههای حاشیهای میگذارد. عدم تعادل پراکنش در خدمات در این گونه سکونتگاهها به شکلگیری عدم تعادل فضایی و محرومیت ساکنان از خدمات و تسهیلات شهری و افزایش شکاف طبقاتی منجر شده است. با توجه به مفاهیم عدالت فضایی برای رفع نابرابریهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و کاهش آسیب پذیری اقشار کم درآمد، توزیع بهینه خدمات و امکانات، توجه به نیازهای اساسی شهروندان در سکونتگاههای حاشیهای موضوعی حیاتی و اجتناب ناپذیر است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف تبیین مولفههای کالبدی و عملکردی موثر بر عدالت فضایی در هستههای فقر شهری کلانشهر مشهد انجام گردیده است. این پژوهش از حیث روش کاربردی و از حیث هدف توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات اسنادی-کتابخانهای و روشهای میدانی بود. جهت تحلیل دادهها نیز از روشهای تحلیل محتوا، روش آنتروپی شانون نسبی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج حاصل از آنتروپی شانون نسبی نشان میدهد که توزیع و پراکنش کاربریهای خدماتی در دو هسته گلشهر و قلعه ساختمان با عدم تعادل فضایی رو به روست و از عدالت فضایی محروم هستند و هسته خواجه ربیع و التیمور در دسته برخودار و و نیمه برخودار از عدالت فضایی قرار میگیرند. از سوی دیگر نتایج رگرسیون چند متغیره نشان دهنده این موضوع است که تنوع کالبدی مهمترین عامل اثر گذار در تحقق عدالت فضایی در سکونتگاههای حاشیهای است.کلیدواژه ها
عدالت فضایی, سکونتگاه های حاشیه ای, آنتروپی شانون نسبی, رگرسیون چند متغیره, کلانشهر مشهداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.