نرگس فتحعلیان - استادیار فیزیک، علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تهران

در این مقاله مجموعه­ای از توابع پتانسیل پایه معرفی می­شود که در بسط پتانسیل تعمیم­یافته نیوتنی دیسک­های نازک کهکشانی به­کار می رود. در اینجا توابع پتانسیل پایه کلاتون براک را در دینامیک تصحیح شده نیوتنی، برای دیسک­های نازک کهکشانی بازسازی می کنیم. سپس با استفاده از این توابع پایه اصلاح شده جدید توابع پتانسیل تعمیم­یافته دیسک­های کوزمین و نمایی را بسط می­دهیم و با محاسبه ضرایب بسط و همگرایی کوشی نشان می­دهیم که بسط توابع پتانسیل MONDی برای این دو دیسک نمونه، بر حسب توابع تعمیم­یافته پتانسیل پایه کلاتون براک با شمار محدودی از جملات بسط (تا 30 جمله) به مقدار دقیق پتانسیل آن­ها همگرا می­شود. بنابراین می توان توابع تعمیم­یافته پتانسیل پایه کلاتون براک را به عنوان مجموعه توابع پایه برای بسط دیگر توابع پتانسیل MONDی برای دیسک­های نازک کهکشانی به کار برد. این توابع پایه همچنین در شبیه­سازی­ها و کدهایی که برای مطالعه دینامیک دیسک های کهکشانی به کار می­روند به ویژه در روش­هایی چون شبیه­سازی N-body و particle mesh کاربرد دارند.

توابع پایه پتانسیل کلاتون-براک, MOND, منحنی چرخش کهکشان های مارپیچی