مطالعه تطبیقی نقدهای سیدبن طاووس و شیخ طوسی بر اندیشه های جبایی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه تفسیرپژوهی، دوره: 6، شماره: 11
  • کد COI اختصاصی: JR_QRAZ-6-11_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 678
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نصرت نیل ساز

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

نهله غروی نایینی

استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

فرزانه فهیم

دانش آموخته علوم و قرآن حدیث دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

جبایی یکی از بزرگترین مفسران و نظریه پردازان معتزلی در قرن سوم است. آرای وی همواره مورد استفاده و استناد مفسران دیگر بوده است. نظریه های جبایی قرن ها محل بحث علمای شیعی و حتی اهل سنت بوده اند. شیخ طوسی در مسیر دفاع از عقاید شیعه در تبیان موارد متعددی از آرای معتزلیان را نقل و گاه نقد کرده است. سید بن طاووس، نواده شیخ طوسی، نیز در سعدالسعود مجادلات بسیاری با مفسران معتزلی دارد. از آن جاکه شیخ طوسی در تبیان و سید بن طاووس در سعدالسعود، در مقایسه با دیگر مفسران، به آرای جبایی بیشتر پرداخته اند، وجوه اشتراک و تفاوت نقل و نقد این دو عالم بزرگوار در این مقاله بررسی خواهد شد. در حالی که سیدبن طاووس، با رویکردی منتقدانه و با دیدگاه های متفاوتی از مفسران یشین با استناد به شواهد قرآنی، روایات و اقوال دیگر مفسران برخی از اشتباهاتی که جبایی در تفسیر و فهم آیات داشته را پاسخ می دهد، شیخ طوسی در تبیان بارها اشاراتی به تفسیر جبایی داشته که گاه آن ها را نقد و گاه نظر وی را ستوده است.

کلیدواژه ها

سید بن طاووس, شیخ طوسی, سعدالسعود, تبیان, جبایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.