تاملی بر نظریه سبب متناسب با بررسی حقوق ایران و حقوق کامن لا

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه آموزه های فقه مدنی، دوره: 12، شماره: 21
  • کد COI اختصاصی: JR_MADA-12-21_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 431
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نادر ولائی

دانشجوی حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

سیامک رهپیک

استاد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

چکیده

معیار تشخیص سبب مسوول در دیدگاه های مختلف، متفاوت است. دیدگاه مادی صرفا بر اساس معیارهایی از قبیل زمان تشکیل سبب، سبب مسوول را شناسایی می کند؛ در مقابل دیدگاه های سبب متعارف، معیارهای هنجاری نسبت به تشخیص سبب مسوول ارائه می کنند. سبب متناسب با معیار قابلیت پیش بینی ضرر سبب مسوول را به نحوی تبیین می نماید که بین عامل خسارت و نوع خسارت، تناسب وجود داشته باشد. قابلیت پیش بینی ضرر معیاری است که در جایگاه تشخیص تقصیر نیز به کار می رود و از طرفی با لحاظ برخی ملاحظات انصاف گرا در محدود نمودن میزان مسوولیت نیز مورد استفاده قرار می گیرد؛ به این ترتیب ضرورت دارد کارکردهای این معیار در جایگاه های متفاوت تبیین شود. رویکرد قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به عنوان جدیدترین نشان گر اراده ی قانون گذار دربردارنده ی ویژگی های بارز سبب متناسب است. نقدهایی که نسبت به این رویکرد وجود دارد؛ مانند نقدهایی است که در حقوق کامن لا واقع گرایان به سبب متناسب ایراد کرده اند. نمی توان سبب مطرح در عالم حقوقی را به عنوان یک موضوع انتزاعی، صرفا به حالت مکانیکی تصور کرد، بنابراین مجموعه عواملی که موجب احراز سبب مسئول است دارای جنبه های مادی و غیرمادی است.از نظر این تحقیق معیار قابلیت پیش بینی ایراد ضرر از جنبه های غیرمادی سبب حقوقی محسوب می شود.

کلیدواژه ها

سبب متناسب, قابلیت پیش بینی ایراد ضرر, واقع گرایان حقوقی, تقصیر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.