غریب فاضل نیا - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه زابل
یوسف بدخش - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل

هنوز هم کشاورزی بزرگترین استفاده کننده از تنوع زستی است. با مدیریت درست در بخش کشاوزی، و در کنار آن حفظ تنوع زیستی آینده ما هم در شهرها هم در روستاها تامین خواهد شد. دانش سنتی دارای ریشه و بنیادی عمیق است که درآن نشانه های از زندگی انسانهای هوشمند، و سازگار با طبیعت به چشم می خورد.بر اساس آنچه که باقی مانده وهمچنین دقت و موشکافی محققان و پژوشگران رازهای نهفته بسیاری از دانش و فناوری اعجاب آوری بر خوردار بوده اند، که حتی در مقایسه با بعضی از روش های امروزی با عنایت به امکانات و شرایط زمانی کارآمدتر و موثر تر بوده است. هدف این مقاله شناخت دانش سنتی و کشاورزی سنتی و تاثیر آن بر تنوع زیستی در روستاهای شهرستان زابل می باشد. روش تحقیق این مقاله توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی می باشد. کشاورزی در روستاهای شهرستان زابل سنتی بوده و آبیاری زمین های بصورت سنتی از طریق رودخانه هیرمند و چاه نیمه صورت می گیرد. روشهای مانند چند کشتی، آیش گذاری، استفاده مواد آلی کننده مانند کود حیوانی، کشت دوره ای، تناوب زراعی، غرقاب، از جمله عملیاتی بودند که کشاورزان سنتی به مدیریت محیط و به خصوص مدیریت خاک می پرداختند، به خوبی ثابت شده که برخی از این مدیریت ها آثار مثبتی روی تنوع زیستی داشته و در بلند مدت نیز پایدار بوده اند. نتایج نشان می دهد به دلیل خشک بودن منطقه محدودیت امکانات، احتمال شکست کشاورزی نوین نسبت به سیستم های کشاورزی سنتی در طول خشکسالی های خیلی بیش تر است.

کشاورزی نوین، کشاورزی سنتی، دانش سنتی، تنوع زیستی، زابل