نازنین شاه کرمی - استادیار گروه عمران، دانشگاه اراک
شبنم قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوتکنیک، دانشگاه اراک

فرونشست یک پدیده مخرب زیست محیطی و نگران کننده جهانی است. عوامل مختلفی موجب بروز این پدیده می گردند که در حالت کلی شامل فعالیت های انسانی، اقلیمی، ژئوتکنیکی و تکتونیکی می باشند. یکی ازمهم ترین دلایل ایجادفرونشست در بیشتر مناطق خشک و نیمه خشک از جمله دشت اراک تقاضا برای برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی در پی رشد جمعیت و توسعه کشاورزی و صنعتی است، لذا هدف از این پژوهش بررسی دو عامل تاثیرگذار درفرونشست که شامل افت آب زیرزمینی و درصد رس است و پیش بینی و مکان یابی فرونشست می باشد، که نقش موثری در مدیریت آن ایفا می کند. بدین منظور داده های مربوط به 55 چاه پیزومتری در رابطه با سطح آب زیرزمینی در هر ماه طی بازه زمانی 90-91 جمع آوری شده و نقشه افت سطح آب آنها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی Gis به روش درون یابی Kriging ترسیم و علاوه بر این بر اساس داده های 6 لوگ چاه نقشه فراوانی رسوبات ریزدانه رسی نیز در محیط Gis به روش درون یابی Idw ایجاد شد. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع هستند که نواحی مرزی و حاشیه ای دشت اراک در معرض افت بیشتر آب قرار دارند و تمرکز رسوبات ریزدانه رسی در قسمت های غربی به مراتب بیشتر از نواحی دیگر می باشد در نتیجه احتمال می رود این نواحی در معرض خطر فرونشست بیشتری باشند

افت آب زیرزمینی، فرونشست زمین، GIS، دشت اراک.