ارزیابی کارایی مدل آنتروپی در پهنه بندی میزان فرسایش با رویکرد ژئومورفولوژیکی. مطالعه موردی: حوضه آبخیز کند در بالادست سد لتیان

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره: 9، شماره: 34
  • کد COI اختصاصی: JR_GPS-9-34_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 301
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شیرین محمدخان

استادیار ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

پریسا پیرانی

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

سمانه ریاهی

دانشجوی ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا ، دانشگاه خوارزمی

فاطمه گراوند

دانش آموخته ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

وقوع فرسایش در نواحی مختلف موجب از دست رفتن خاک های حاصلخیز و تخریب اکوسیستم های طبیعی می شود که لزوم شناسایی، اولویت بندی و تدوین برنامه های مدون جهت کاهش فرسایش در نواحی مستعد را می طلبد. با توجه به پتانسیل بالای حوضه کند از زیر حوضه های آبخیز لتیان در تولید رسوب (46/20413 تن در سال) و قرارگیری این حوضه در بالادست سد لتیان، هدف این پژوهش مشخص نمودن مناطق در معرض خطر فرسایش و آزمون کارایی مدل آنتروپی در این زمینه می باشد. در روش مورد استفاده بر اساس رخساره های ژئومورفولوژیکی، عوامل موثر در فرسایش با استفاده از مدل آنتروپی بررسی و نسبت به تهیه ماتریس آنتروپی و در نهایت نقشه پهنه بندی فرسایش اقدام شد. یافته ها نشان می دهند که شیب 81/27 درصد، سنگ شناسی 51/16 درصد، درصد پوشش گیاهی 74/15 درصد، بارندگی متوسط سالیانه 52/15 درصد، نوع کاربری 41/14 درصد و بافت خاک 01/10 درصد در ایجاد رخساره های فرسایشی منطقه تاثیرگذار بوده اند. همچنین در نقشه پهنه بندی 5/64 درصد از منطقه در محدوده فرسایش متوسط و شدید قرارگرفته است. از آنجا که رخساره های آبراهه ای و تا حدودی شیاری در تمام پهنه های فرسایش کم، متوسط و شدید حضور دارند، بایستی با حفاظت از پوشش گیاهی و اعمال کاربری های مناسب در شیب های بالا از گسترش رخساره های شیاری و آبراهه ای و تبدیل آن ها به رخساره های با پتانسیل فرسایشی بالا، جلوگیری کرد.

کلیدواژه ها

آنتروپی, فرسایش, ژئومورفولوژی, پهنه بندی, حوضه کند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.