رسول نصری بیصدق - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی میکروبی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
شهرام آرمیده - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه.

با افزایش مقاومت ناشی از استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیکهای سنتتیک و اثرات سوء آن بر سیستم بیولوژیکی یافتن داروهای جایگزین با خواص آنتی باکتریال و کمترین عوارض جانبی برای انسان ضروری میباشد. باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) و سودوموناس آئروژینوزا (Pseudomonas aeruginosa) و از عوامل مهم ایجاد طیف وسیعی از عفونتها میباشد. هدف از این پژوهش بررسی اثر مهار کنندگی و کشندگی اسید فرمیک تجاری و استخراج شده از سه گونه مورچه سیاه بزرگ (Formica sp.)، زرد بزرگ (Anoplolepis sp.) و زرد کوچک (Solenopsis sp.) روی باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا در شرایط آزمایشگاهی میباشد. در این مطالعه تاثیر ضد میکروبی اسید فرمیک استخراج شده از سه گونه مورچه و اسید فرمیک تجاری با روش انتشار در آگار به کمک دیسک روی سوشهای میکروبی مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) با روش رقت سازی براث در مقیاس میکرو برای هر سویه باکتری تعیین شد. در بررسی تاثیر تیمارها از تجزیه واریانس یک طرفه ANOVA و مقایسه میانگین تیمارها از آزمون توکی در سطح معنی داری (P≤0.05) بهره گرفته شد. بر اساس تست انتشار در آگار بیشترین و کمترین قطر هاله عدم رشد در باکتری استافیلوکوکوس اورئوس مربوط به اسید فرمیک تجاری با 32/86 میلیمتر و مورچه زرد بزرگ با 16/13میلی متر میباشد. در باکتری سودوموناس آئروژینوزا نیز بیشترین و کمترین قطر هاله مربوط به اسید فرمیک تجاری و مورچه زرد بزرگ بترتیب با قطر هاله31 و 14/79میلیمتر را نشان داد. بررسی حاضر نشان داد که عصاره استخراجی از مورچه زرد کوچک قابلیت و توانایی استفاده در کنترل این دو باکتری را داشته و میتوان در تهیه فرمولاسیونهای مختلف آنتی باکتریال از آن استفاده کرد.

استافیلوکوکوس اورئوس، سودوموناس آئروژینوزا، آنتی بیوتیک، حداقل غلظت مهار کنندگی، حداقل غلظت کشندگی