مهدی صبور - نویسنده حقوقی و مدیر موسسه علمی و پژوهشی متفکران بوشهر
محمد قربان زاده - استادیار گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

امروز با عنایت به وضعیت اقتصادی و تجاری، روند فعالیت های شرکت های فراملی و یا بعبارتی چند ملیتی هرجند با برخی انتقادات در حوزه بین الملل بالاخص کشورهای درحال توسعه روبه افزایش می باشد و به تبعیت از آن شناسایی اصول حاکم بر فعالیت این شرکت ها از اهمیت زیادی برخوردار گردیده است که نگارنده در پژوهش حاضر درصدد تبیین قوانین حاکم بر فعالیت های شرکت های چند ملیتی با تاکید بر اصول، سازوکار و توصیه نامه های سازمان ملل متحدد، سازمان بین المللی کار و سازمان همکاری و توسعه خواهد بود. روش در تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی خواهد بود. با توجه به ماهیت موضوع سئوالاتی از جمله اینکه؛ برطبق رهنمودهای سازمان های ملل متحدد، سازمان بین المللی کار و سازمان همکاری و توسعه شرکت های چند ملیتی جهت فعالیت در حوزه بین الملل ملزم به رعایت چه اصول و قواعدی هستند به ذهن متبادر می گردد که نگارنده در پی پاسخگویی به آن می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که؛ ورود و گسترش شرکت های چند ملیتی بسیاری از قواعد بازی در جامعه ی بین الملل را تحت تاثیر قرار داده و بر مسائل متفاوتی تاثیرگذار است که یکی از این مسائل بحث مربوط به نظارت و کنترل بر فعالیت های این شرکت ها مبنی بر مسئولیت بین المللی آنها می باشد. این شرکت ها در مقابل سازمان ها و نهادهای بین المللی (سازمان ملل متحدد، سازمان بین المللی کار و سازمان همکاری و توسعه) دارای تکالیف و مسئولیت هایی از جمله ملزم به فراهم نمودن بالاترین استانداردهای ایمنی و بهداشت شناسایی شده در مقررات ملی، ارائه ی اطلاعات مربوطه به نمایندگان کارکنان، مقامات رسمی، کارکنان و سازمان ها یا اتحادیه های کارفرمایی تمام کشورهایی که در آنجا فعالیت دارند، رعایت جنبه های حقوق بشری، حقوق زیست محیطی و حقوق رقابت و کار می باشند.

شرکت های چند ملیتی، مسئولیت، نظارت و کنترل