بررسی کیفیت زندگی سالمندان در ایران

مقدمه: کیفیت زندگی یکی از معیارهای قابل سنجش برای تعیین نیازها و شرایط سلامتی سالمندان است. انداز ه گیری کیفیت زندگی مربوط به سلامتی یک راه ارزیابی وضعیت سلامتی بزرگسالان است و به کمک آن می توان عواملی که با سلامتی خوب، حفظ عملکرد مطلوب و بهبود کیفیت زندگی ارتباط دارند را شناسایی نمود. لذا محقق بر آن شد تا مطالعه ای با هدف بررسی کیفیت زندگی سالمندان را انجام دهد. روش کار: پس از جستجو در Iranian journal of Nursing and Midwifery Research ,PubMed و Google SID،Google ، ,Magiran با استفاده از کلید واژه های فارسی کیفیت زندگی، سالمندان، ایران، تعداد 1654 مقاله انتخاب و پس از دخیل کردن معیارهای ورود: مرتبط بودن عنوان مقاله با موضوع، در دسترس بودن متن کامل، زبان نوشتاری فارسی و معیارهای خروج: انتخاب نمونه از غیر سالمندان، سالمندان روستایی در نهایت تعداد 21 مقاله انجام شده بین سال های 1384 تا 1396 به صورت سرشماری در سال 1398 وارد مطالعه شدند. یافته ها: در این پژوهش سالمندان از 11 شهر ایران وارد مطالعه شدند. حجم نمونه برابر6447 نفر بود. 4824 نفر به روش تصادفی و 1623 نفر نیز به صورت غیر تصادفی انتخاب شدند. میانگین سنی افراد شرکت کننده 87/13- 85/4 ± 93/78 – 10/66 سال بود. ویژگی های دموگرافیکی مشارکت کنندگان: ( 64 % - 41/9 ) مرد، (59/90 % - 36) زن، (7/89 %– 2/9 ) متاهل، ( 73 % - 76/1) بی سواد و (8/82 % - 26 ) افراد نیز دارای حداقل یک بیماری زمینه ای بودند. بین سطح تحصیلات، درآمد، جنسیت، تاهل، وضعیت سلامتی فعلی و سن با میزان کیفیت زندگی ارتباط معنی داری مشاهده شد (05/0 > P ). هر چند 3 مقاله هر کدام یکی از متغییرهای جنسیت، تاهل، سن را به عنوان یک عامل مرتبط شناسایی نکردند. نمره کل کیفیت زندگی سالمندان ( 80/22 – 49/1± 88/86 – 41/21 ) بود. میانگبن نمره ابعاد کیفیت زندگی در بعد عملکرد اجتماعی ( 22/78 – 32/18 ± 2/78- 40/18)، عملکرد جسمی ( 07/ 59 – 52/23± 38/68-69/17)، سلامت روانی ( 42/94 – 08/9 ± 9/67 – 47/21 )، سلامت عمومی ( 71/60 – 97/17 ± 7/61 – 92/16 )، شادابی و سرزندگی ( 62/18± 33/62- 44/41 )، درد بدنی (1/27 – 83/ 9 ± 86/70 – 6/43) بود. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که کیفیت زندگی در سالمندی مفهومی پیچیده، عینی و ذهنی است. کیفیت زندگی سالمندان ایرانی در همه بعد ها به جز بعد شادابی و سرزندگی در حد متوسط رو به پایین برآورد شد. بعد اجتماعی و روانی سالمندان ایرانی بهتر از بعد عملکرد جسمی آنهاست. شاید دلیل آن درد های بدنی باشد که مشارکت کنندگان گزارش دادند. از آنجا که کیفیت زندگی در این دوران به دلیل کهولت سن به راحتی مورد تهدید قرار می گیرد در نظر داشتن عوامل زمینه ای موثر بر کیفیت زندگی سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا توصیه می شود برنامه ریزی هایی در جهت ارتقاء کیفیت زندگی در همه بعدها به ویژه بعد جسمی و دردهای بدنی در جمعیت سالمندان ایران مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کیفیت زندگی ، سالمندان ، ایران