پناه محمدی - دانشجوی دکتری گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
عباسعلی احمدی - دانشیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
بختیار فیضی زاده - استادیار گروه سنجشاز دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز
علی اصغر جعفرزاده - استاد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
مهدی رحمتی - استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه

فرسایش خاک یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی در جهان و ایران می باشد. لازمه مبارزه با فرسایش خاک و کاهش اثراتتخریبی آن وجود داده های کمی است تا بتوان به کمک آن مناطق بحرانی و نیازمند محافظت را شناسایی کرد. باتوجه به زمان بر بودن و هزینهبالای روشهای سنتی، انجام تحقیقات اصولی با استفاده از فناوری های جدید سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای ضروری می نماید. بنابراین دراین تحقیق به منظور برآورد فرسایش و رسوب حوضه آبخیز لیقوان (به مساحت 76 کیلومترمربع) از مدل تجربی MPSIAC ، روش های نوینسنجش از دور و پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره ای استفاده شده است. برای این منظور وضعیت اطلاعات پایه ای با استفاده از نقشه هایموجود، تصاویر ماهواره ای سنتینل- 2 ، داده های ایستگاه های هواشناسی، هیدرومتری و عملیات صحرایی تهیه شده و وارد سیستم گردید. پس ازتشکیل بانک اطلاعاتی و وزن دهی به لایه ها بر اساس مدل MPSIAC ، نقشه پهنه بندی رسوب دهی حوضه با توجه به واحدهای هیدرولوژیکاستخراج گردید. مقایسه مقادیر رسوب برآوردی و پهنه بندی رسوبدهی حوضه نشان می دهد که حوضه از نظر مقادیر فرسایشی در کلاس کم تازیاد قرار دارد. طبق نتایج بدست آمده، حدود 282 تن خاک در طول یک سال از واحد سطح حوضه (کیلومتر مربع) فرسایش یافته و رسوبتولید می شود.

پردازش شیءگرا، فرسایش و رسوب، مدل MPSIAC ، حوضه آبخیز لیقوان