زهرا غلامی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدرضا مصدقی - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدمهدی مجیدی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
محمدرضا سبزعلیان - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

بحران کمبود آب، تغییر اقلیم و افزایش شدت و مدت دوره های خشکسالی به شدت کشاورزی را تهدید می کند. از این روشناسایی و انتخاب گونه ها و ژنوتیپ های گیاهی با مقاومت زیاد، توان بازگشت پس از خشکسالی های مکرر و حفظ ساختمان خاک اهمیتزیادی دارد. سیستم ریشه ای گسترده و مقاومت و سازگاری زیاد در برابر تنش خشکی سبب انتخاب فسکیوی بلند به عنوان گیاهی مقاوم دربرابر تنش شده است. در این پژوهش اثر 17 ژنوتیپ فسکیوی بلند (به ترتیب 5 ، 7 و 5 ژنوتیپ با دوره گلدهی زودرس یا E ، میانرس یا Mو دیررس یا L) در سه محیط (تنش خشکی) بر شاخص های کیفیت خاک بررسی شد. پس از سه سال کشت، نمونه برداری از خاک ریزوسفراین ژنوتیپ ها انجام گرفت و مقدار کربن آلی و آبگریزی خاک ریزوسفر و توده خاک (دور از ریشه) اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد میزانکربن آلی و آبگریزی خاک در ریزوسفر ژنوتیپ های مختلف در سه محیط تنش بیشتر از توده خاک بود که می تواند ناشی از توسعهریشه های فسکیوی بلند تحت تنش خشکی، پوسیدگی ریشه ها در برخی ژنوتیپ ها، افزایش ترشح موسیلاژها و مواد آبگریز و سازگاری اینژنوتیپ ها با شرایط تنش خشکی باشد. در این پژوهش ژنوتیپ های دیررس و میانرس به عنوان ژنوتیپ های برتر از نظر اثر بر کیفیت خاکشناخته شدند.

فسکیوی بلند، جذب پذیری آب، جذب پذیری اتانول، شاخص آب گریزی