سمیه امامی - دانشجوی دکتری بیولوژی و بیوتکنولوژی گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسینعلی علیخانی - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
احمدعلی پوربابایی - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسن اعتصامی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
فریدون سرمدیان - استاد گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
بابک متشرع زاده - دانشیار گروه علوم و مهندسی خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

در این تحقیق، باکتری ها از ریزوسفر (250 جدایه) و از ریشه های (150 جدایه) گیاه گندم جداسازی شدند. تولید سیدروفور، هیددروژنسیانید، ایندول استیک اسید، انحلال فسفات آلی و معدنی و توانایی کلونیزاسیون ریشه های گیاه گندم توسط 400 جدایه بدست آمده ارزیابی و بایکدیگر مقایسه گردید. نتایج حاصل از آزمون تولید IAA نشان داد که 88 درصد باکتری های ریزوسفری و 72 درصد باکتری های اندوفیت دارایتوان تولید IAA هستند؛ همچنین 38 و 24 درصد باکتری های ریزوسفری گندم و 66 / 34 و 28 درصد باکتری های اندوفیت ریشه قادر به حلکردن به ترتیب فسفر نامحلول آلی و معدنی بودند. نتایج حاصل از اثر تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد زادمایه سویه های برتر (R185+E240) وکود فسفر (0 ، 25 ، 50 ، 75 و 100 درصد نیاز کودی)، در شرایط مزرعه ای طی سال های زراعی 1396 - 1395 و 1397 - 1396 ، نشان داد کهافزایش فسفر در بافت های گیاه گندم (برگ، ساقه و دانه) در نتیجه مایه کوبی بذور گندم با سویه های محرک رشد گیاه بعلاوه 75 درصد از کودفسفر از نظر آماری برابر با تیمار 100 درصد کود فسفر و بدون زادمایه باکتری بود. نتایج این پژوهش در مجموع اثبات نمود که زادمایه باکتریبومی محرک رشد گیاه می تواند به عنوان مکمل با کودهای شیمیایی به منظور کاهش سطح مصرف کودهای شیمیایی استفاده شود.

ارتباط متقابل گیاه باکتری، باکتریهای ریزوسفری و اندوفیت، فسفر، گندم